In 2009 zijn de Waterwet, het Waterbesluit, de Waterregeling en verordeningen van provincies en waterschappen in werking getreden. De Unie van Waterschappen is voorstander van deze wetgeving en heeft meegewerkt aan de integratie van 8 wetten op het terrein van waterbeheer.

De Waterwet biedt de waterschappen het juridische instrumentarium om het beleidsconcept integraal waterbeheer te verwezenlijken. Een integrale wettelijke regeling is een stap vooruit ten opzichte van een stelsel van afzonderlijke wetten. De Waterwet voorziet onder meer in de normering voor wateroverlast en de afstemplicht tussen waterschappen en gemeenten.

De Unie van Waterschappen heeft meegewerkt aan de totstandkoming van één watervergunning. Bovendien zijn veel vergunningplichtige handelingen in het watersysteem vervangen door algemene regels. Ook vermindering van administratieve lasten voor burgers en bedrijven was het gevolg.

In het kader van de implementatie van de Waterwet heeft de Unie van Waterschappen verschillende handreikingen opgesteld om de waterschappen te ondersteunen.