Terugblik op commissie Waterkeringen 13 september
Tussenbeoordeling veiligheid primaire waterkeringen
De commissie heeft ingestemd met de kernboodschap voor de brief aan het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat over de tussenevaluatie van de veiligheidsbeoordeling van de primaire waterkeringen. De waterschappen houden vast aan de ambitie om voor 2023 voor elke kering een (voorlopige) beoordeling te hebben.
De beoordeling van de primaire waterkeringen is een leerproces. De waterschappen hebben de oorzaken van de verhoogde inzet van middelen en mankracht voor het uitvoeren van de beoordelingen in beeld gebracht. Waterschappen willen graag versnellen, maar er zijn risico’s voor het overvragen van de marktpartijen, die bij veel waterschappen ingehuurd worden voor het uitvoeren van beoordelingen.
De waterschappen zijn bezig gezamenlijk een masterplan voor de beoordeling op te stellen. Hiervoor willen ze nu al met het Rijk om tafel, om uit te zoeken hoe het eerste landelijke veiligheidsbeeld er uit zou kunnen zien. De commissie heeft opgeroepen de masterplanning van alle beoordelingen aan te laten sluiten bij de eigen planningen van de waterschappen. En te zorgen dat als er gekozen wordt voor een voorlopig oordeel, dit oordeel minder werk kost.
De commissie vindt het jammer dat het Rijk het instrumentarium voor de beoordeling veel te laat heeft aangereikt.
Zorgplicht primaire waterkeringen
De Inspectie Leefomgeving en Transport heeft haar auditrapportage op de zorgplicht toegelicht aan de commissie Waterkeringen. De zorgplicht houdt in dat de beheerder de wettelijke taak heeft om de primaire kering aan de veiligheidseisen te laten voldoen en voor het noodzakelijke preventieve beheer en onderhoud te zorgen. De audit levert een positief beeld op. De waterschappen pakken de aandachtspunten en tekortkomingen op.
De Inspectie zal ook in de toekomst blijven controleren, maar hun toezicht mag geen vervanging zijn van het eigen toezicht door de waterschappen. Met peer reviews of collegiale toetsen gaan de waterschappen door om van elkaar en van de collega’s van Rijkswaterstaat te leren.
Hoogwaterbeschermingsprogramma
De commissie vraagt aandacht voor de Programmatische Aanpak Stikstof en de mogelijke kostenverhoging voor het Hoogwaterbeschermingsprogramma. Daarnaast heeft de voorzitter bij de commissie aandacht gevraagd voor de veranderingen in de prognoses rond werkzaamheden bij de waterschappen. Dit resulteert in schommelende planningen en daarmee een financieel instabiel Hoogwaterbeschermingsprogramma. Dit vertaalt zich ook in schommelingen in de gevraagde financiële bijdragen vanuit de waterschappen (solidariteitsbijdragen).
Ook het ontwerp-Hoogwaterbeschermingsprogramma 2021-2026, met daarin alle versterkingsprojecten voor de primaire waterkeringen, is besproken. De commissie gaf aan dat het lastig is om middelen tussen de jaren over te hevelen als deze ook gebruikt kunnen worden voor het uitkeren van voorfinanciering.
Overige punten
- De commissie stemt in met de Kennis- en Innovatieagenda. Aandacht is gevraagd voor onderzoek op het snijvlak van regionale watersystemen en de primaire waterkeringen.
- De commissie heeft graag inzicht in de prioritering van de middelen.
- De commissie heeft ingestemd met de bestuurlijke begeleidingsgroep als ambassadeurs.
- De heer Luitjens is benoemd tot plaatsvervangend voorzitter van de commissie Waterkeringen.