In 2017 kwamen alarmerende berichten naar buiten over de insectenpopulatie in Duitsland. Het aantal vliegende insecten was volgens onderzoek in een groot aantal natuurgebieden met ruim 75% afgenomen. Dit was voor STOWA de aanleiding om de langjarige ontwikkeling van de waterinsectenpopulatie in Nederland te onderzoeken. Hiervoor zijn monitoringsgegevens verzameld van een periode van 27 jaar, die 8 waterschappen in het zuiden, oosten en westen van het land hebben bijgehouden.
Minder insecten, hogere diversiteit
Het totaal aantal insecten nam in die periode met de helft af. Vooral bij dansmuggen en haften zien we sterke afnames, terwijl deze insectengroepen juist heel groot in aantal waren. Tegelijkertijd stijgt het aantal kokerjuffers en libellen. Dit komt omdat de waterkwaliteit de afgelopen 30 jaar sterk verbeterd is en insectengroepen als kokerjuffers en libellen daar baat bij hebben.
De meest veelvoorkomende soorten kwamen minder voor. Andere, zeldzamere soorten kwamen juist meer voor. Daarom is er nu een gelijkere verdeling van de aantallen individuen over de insectensoorten en is er sprake van een stijgende diversiteit.
Harde werk wordt beloond
Dat de verbetering van de waterkwaliteit leidt tot een toename van de biodiversiteit is positief nieuws. “Als waterschappen investeren we veel in het verbeteren van de waterkwaliteit. Het is goed om te zien dat de energie die wij hierin steken resultaten oplevert”, zegt Michaël Bentvelsen, beleidsadviseur Waterkwaliteit bij de Unie van Waterschappen.
We zijn er nog niet
Hoewel de waterkwaliteit ten opzichte van 30 jaar terug sterk is verbeterd, zijn in veel wateren de concentraties van nutriënten en toxische stoffen nog steeds boven de vastgestelde normen. De waterinsectengemeenschap is daardoor op veel plaatsen nog niet wat het zou moeten zijn.
Dit onderzoek van STOWA laat zien dat verdergaande verbetering van de waterkwaliteit en natuurvriendelijk oever- en waterbeheer kunnen leiden tot verder herstel van waterinsecten-gemeenschappen. Daarom blijft de Unie van Waterschappen aandacht vragen voor waterkwaliteit en factoren als natuurvriendelijke inrichting, beheer en onderhoud, landbouw, overstorten, en industriële emissies.
Lees hier meer over het onderzoek
