Categorie: Over de Unie

Projectenkalender Waterschapsmarkt 2024-2025 geeft markt en overheden inzicht in waterschapsprojecten

20 maart 2024

Op woensdag 20 maart lanceert het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) de Projectenkalender Waterschapsmarkt 2024-2025, in opdracht van de werkgroep Samenwerking Waterschapswerken (SWW). De kalender geeft marktpartijen, overheden en waterschappen onderling een overzicht van komende projecten van de waterschappen. Dit draagt bij aan de juiste match van vraag en aanbod van onder meer materieel, capaciteit en kennis.



Waterschap Woensdag

De lancering van de Projectkalender staat gepland op Waterschap Woensdag. Op deze dag is ook de Aqua Nederland-vakbeurs, waar diverse thema’s rond de samenwerking tussen waterschappen en de markt aan bod komen.

748 projecten in beeld

De Projectenkalender Waterschapsmarkt brengt 748 projecten in beeld die de 21 waterschappen en het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) verwachten voor de periode 2024-2025. Bij de projecten staan onder meer een projectomschrijving, de beoogde contractvorm en de verwachte periode van uitvoering. Daarvan zijn er 641 aangemerkt als werken en 107 als diensten. De totale verwachte bouwsom van deze inventarisatie bedraagt 2,8 miljard euro.

Trends

Opvallend is de toename van projecten rond rioolwaterzuiveringsinstallaties (rwzi’s). Met een geraamde bouwsom van bijna 875 miljoen euro nemen deze een derde van het totaal voor hun rekening. De toename houdt verband met de grote opgave op het gebied van waterkwaliteit, zoals de eisen vanuit de Kaderrichtlijn Water. Een andere opvallende trend zit in de toegepaste contractvormen. Ruim 40 procent van het werkvolume wordt met bouwteams en raamcontracten op de markt gezet. In 2020 was dit nog minder dan een kwart.

Meer inzicht

De jaarlijkse Projectenkalender zorgt voor transparantie op de markt en ondersteunt de dialoog tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers, passend bij de marktvisie De waterschapsmarkt van de toekomst. Het biedt marktpartijen meer zicht op de komende projecten van de waterschappen. Daarmee kunnen ze betere besluiten nemen over de benodigde investeringen in materieel, capaciteit en kennis. Ook kunnen opdrachtgevers onderling hun programma’s en projecten afstemmen.

Concurrerende opdrachtgevers

Waterschappen concurreren met andere opdrachtgevers, zoals drinkwaterbedrijven en opdrachtgevers in de infrasector. De brede vraag naar capaciteit onderstreept het belang om goed zicht te hebben op de aankomende projecten. Voor de 21 waterschappen biedt de Projectenkalender inzicht in de mogelijke pieken van gelijksoortige projecten, omdat ze deze bijvoorbeeld gelijktijdig willen aanbesteden. Door dit inzicht en de onderlinge afstemming kunnen waterschappen voorkomen dat er pieken ontstaan waardoor aanbestedingen (mogelijk) mislukken.

Samenwerkingsverband

De werkgroep SWW is een samenwerkingsverband van diverse waterschappen, de Unie van Waterschappen, het HWBP en brancheverenigingen van bedrijven die werken in de waterschapswereld, zoals aannemers en ingenieursbureaus. Het EIB heeft in opdracht van deze partijen een inventarisatie gemaakt van de projecten die de waterschappen nu in voorbereiding of aanbesteding hebben. De Projectenkalender is niet compleet of absoluut, maar maakt vooral inzichtelijk welke opgaven en welk volume de waterschappen de komende jaren in de markt denken te zetten.

Projectenplatform

De SWW werkt aan de ontwikkeling van een online Projectenplatform. In de toekomst kunnen waterschappen in deze digitale omgeving hun projecten het hele jaar door aanmelden, wijzigen en inzien. Op het platform komt ook een totaaloverzicht van alle projecten in een actuele, gebruiksvriendelijke Projectenkalender.

> Bekijk hier het rapport van de Projectenkalender 2024-2025

> Of download de volledige projectenlijst

Nieuwjaarsboodschap Rogier van der Sande, voorzitter Unie van Waterschappen: “Investeren, vooruitkijken en verstandig beleid maken”

9 januari 2024

Het jaar 2024 is extreem nat begonnen. Door de vele regenval in Duitsland en Nederland hebben we te maken met hoogwater in de rivieren, in het IJsselmeer en het Markermeer, maar ook in de regionale systemen zijn de sloten en beken overvol.

portret van Rogier van der Sande, voorzitter Unie van Waterschappen, nieuwjaarsboodschap

Gelukkig heeft het vele water nergens tot enorme problemen geleid en was de situatie beheersbaar voor de waterschappen. In zijn nieuwjaarsboodschap schrijft Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen, dit toe aan het verstandige beleid van onze voorgangers.

Investeren in dijkveiligheid

Van der Sande roept de beleidsmakers van nu dan ook op om nu vooruit te kijken en te investeren, zodat onze opvolgers in de toekomst ook weer kunnen profiteren van ons beleid: “Als waterschappen moeten we zelf ons watersysteem nog robuuster maken, zodat we niet alleen water kunnen wegpompen maar ook meer kunnen vasthouden voor droge periodes. En we moeten meer investeren om ons water te zuiveren.”

Verstandig beleid

Keuzes die nu gemaakt worden, zijn van invloed op een periode over 25 of 50 jaar, vervolgt Van der Sande. “Daarom kijken we ook naar Brussel en naar Den Haag. Want daar wordt dit jaar een nieuw kabinet gevormd en nieuwe verkiezingen gehouden voor het Europees Parlement. Zij moeten nu ook verstandig beleid maken op waterveiligheid, waterhoeveelheid en waterkwaliteit. Van hen vragen we ook om die lange-termijn-bril op te zetten en waar nodig regie te voeren en regels te stellen. Juist, zodat onze opvolgers over 25 of 50 jaar weer kunnen profiteren van het verstandige beleid nu.”

Bekijk hieronder de nieuwjaarsboodschap van Rogier van der Sande:

Sleep en verplaats
Kind: captions
Language: nl-NL
00:00:00.320 –> 00:00:06.240
2024 is extreem nat begonnen. Als waterschappen 
hebben we meteen kunnen laten zien wat we waard  
00:00:06.240 –> 00:00:10.360
zijn. Hoe mooi is dat! Maar wij hebben 
ook kunnen profiteren van het goede,  
00:00:10.360 –> 00:00:15.440
verstandige beleid van onze voorgangers van 
20, 25 jaar geleden. En als onze opvolgers  
00:00:15.440 –> 00:00:19.960
ook weer willen profiteren van ons beleid 
nu, zullen we als waterschappen ook dit  
00:00:19.960 –> 00:00:25.600
jaar meer moeten investeren in dijkveiligheid.
Ons watersysteem nog robuuster moeten maken,  
00:00:25.600 –> 00:00:30.640
zodat we niet alleen water kunnen wegpompen maar 
ook meer kunnen vasthouden voor droge periodes.  
00:00:30.640 –> 00:00:37.200
En we moeten meer investeren om ons water te 
zuiveren. Dat is wat wij als waterschappen doen,  
00:00:37.200 –> 00:00:43.640
maar de gezamenlijke waterschappen kijken ook 
naar Brussel en naar Den Haag, want daar wordt  
00:00:43.640 –> 00:00:47.360
dit jaar een nieuw kabinet gevormd en nieuwe 
verkiezingen gehouden voor het Europees Parlement  
00:00:47.360 –> 00:00:56.160
en ook zij zijn van invloed op de periode 20, 25 
of 50 jaar. Zij moeten nu ook verstandig beleid  
00:00:56.160 –> 00:01:02.000
maken en zijn van invloed op waterveiligheid, 
waterhoeveelheid en waterkwaliteit. Zij moeten  
00:01:02.000 –> 00:01:08.280
die lange-termijn-bril opzetten en waar 
nodig regie voeren en regels stellen.
00:01:08.280 –> 00:01:12.560
Juist, zodat onze opvolgers over 25 of 50 jaar  
00:01:12.560 –> 00:01:17.800
weer kunnen profiteren van 
het verstandige beleid nu.
Sleep en verplaats
Kind: captions
Language: nl-NL


2024 is extreem nat begonnen. Als waterschappen hebben we meteen kunnen laten zien wat we waard  zijn. Hoe mooi is dat! Maar wij hebben ook kunnen profiteren van het goede,  verstandige beleid van onze voorgangers van 20, 25 jaar geleden. En als onze opvolgers  ook weer willen profiteren van ons beleid nu, zullen we als waterschappen ook dit  jaar meer moeten investeren in dijkveiligheid.

Ons watersysteem nog robuuster moeten maken,  zodat we niet alleen water kunnen wegpompen maar ook meer kunnen vasthouden voor droge periodes.  En we moeten meer investeren om ons water te zuiveren. Dat is wat wij als waterschappen doen,  maar de gezamenlijke waterschappen kijken ook naar Brussel en naar Den Haag, want daar wordt  dit jaar een nieuw kabinet gevormd en nieuwe verkiezingen gehouden voor het Europees Parlement  en ook zij zijn van invloed op de periode 20, 25 of 50 jaar. Zij moeten nu ook verstandig beleid  maken en zijn van invloed op waterveiligheid, waterhoeveelheid en waterkwaliteit. Zij moeten die lange-termijn-bril opzetten en waar nodig regie voeren en regels stellen.

Juist, zodat onze opvolgers over 25 of 50 jaar  weer kunnen profiteren van 
het verstandige beleid nu.
Sleep & verplaats
Audio alleen
Download audio

Dit was 2023 voor de waterschappen

25 december 2023

Met nog iets meer dan een week op de kalender is de tijd van de eindejaarslijstjes aangebroken. Ook de waterschappen blikken terug. Wat speelde er ook alweer afgelopen jaar? En wat brengt 2024?

terugblik-2023-vuurwerk

Waterschapsverkiezingen

15 maart was voor de waterschappen een van de belangrijkste dagen van het jaar, met natuurlijk de waterschapsverkiezingen. In aanloop naar de verkiezingen deed de Unie van Waterschappen onderzoek naar stemgedrag onder Nederlanders. Daaruit bleek dat 85 procent van de Nederlanders waterthema’s belangrijk vindt. De Unie blikte terug op de verkiezingsdag en deelde de definitieve uitslagen. Op 29 juni was bij alle waterschappen de formatie van het dagelijks bestuur afgerond.

Demissionair minister-president Mark Rutte bracht zijn stem uit op kantoor van de Unie van Waterschappen en benadrukte het belang van de waterschapsverkiezingen:

Tweede Kamerverkiezingen

Op 7 juli viel het kabinet Rutte IV. Gemeenten, provincies en waterschappen reageerden met een brief aan de Eerste en Tweede Kamer, waarin ze het parlement vroegen om besluiten te blijven nemen, zodat Nederland niet stil zou komen te staan. Op 12 september werd bekend welke onderwerpen doorgang zouden vinden onder het demissionaire kabinet. De Unie van Waterschappen was blij dat belangrijke waterthema’s niet-controversieel werden verklaard, na aandringen hierop bij de Tweede Kamer. Op 22 november volgden de verkiezingen voor de nieuwe Tweede Kamer. De Unie van Waterschappen analyseerde alle verkiezingsprogramma’s op waterthema’s en organiseerde het Verkiezingsdebat Water.

Bekijk de terugblik op het Verkiezingsdebat Water:

Waterschapsbelasting en belastingstelsel

Op 31 maart ging de ministerraad akkoord met het wetsvoorstel dat de belangrijkste knelpunten in het belastingstelsel van de waterschappen oplost. “Een belangrijke stap om te zorgen dat de waterschapstaken ook in de toekomst op een goede en rechtvaardige manier bekostigd worden”, aldus Vincent Lokin, bestuurslid van de Unie van Waterschappen. In september is het wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd. Daarnaast werd in november bekend dat de waterschapsbelastingen stijgen door uitdagingen op het gebied van waterbeheer.

Bekijk de uitleg van de aanpassing van het belastingstelsel:

Waterkwaliteit en PFAS

Ook PFAS was een veelbesproken thema dit jaar. Op 7 februari publiceerde het Europees chemicaliënagentschap ECHA een voorstel voor een verbod op PFAS-productie en -gebruik in Europa. Vewin en de Unie van Waterschappen steunden dit voorstel. De watersector bepleitte nadrukkelijk een zo snel mogelijke ingang van het voorstel. Daarnaast pleitten de Unie en de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur dit jaar voor meer actie om de doelen uit de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) te behalen.

Waterveiligheid

Verder was 2023 een nat jaar: in de eerste week van november viel er al bijna evenveel neerslag als normaal in de hele maand. Op veel plekken waren er verhoogde waterstanden. De waterschappen werkten hard om het overtollig water af te voeren, waardoor er nergens sprake was van overstromingsgevaar.

Om het land ook met een veranderend klimaat te beschermen tegen overstromingen, zijn de veiligheidsnormen voor primaire waterkeringen (dijken, sluizen en gemalen) sinds 2017 strenger geworden. De waterkeringen worden in verschillende rondes getest op de strengere eisen, en de eerste landelijke beoordelingsronde werd begin dit jaar afgerond. Daaruit bleek dat bijna de helft van alle trajecten voldoet aan de strengere eisen. De Unie van Waterschappen riep het kabinet op om nieuwe afspraken te maken over de gedeelde financiering van dijkversterking om Nederland ook in de toekomst waterveilig te houden.

Duurzaamheidsambities

De waterschappen werken niet alleen aan stevigere waterkeringen als bescherming tegen de gevolgen van toenemende weersextremen, maar dragen ook bij aan het tegengaan van klimaatverandering. In oktober verscheen de Klimaatmonitor, waaruit bleek dat de waterschappen grote duurzaamheidsambities waarmaken. Daarnaast tekenden de waterschappen dit jaar het convenant Schoon en Emissieloos Bouwen. De Unie van Waterschappen tekende ook een samenwerkingsovereenkomst met het Rijk en het Interprovinciaal Overleg (IPO) om spaarzaam om te gaan met materialen en energie bij infrastructuurprojecten. Vanuit hun duurzaamheidsambities waren de waterschappen teleurgesteld over het uitblijven van een landbouwakkoord dit jaar.

Wat brengt 2024?

Na verkiezingsjaar 2023 zijn er in juni 2024 weer verkiezingen, nu voor het Europees Parlement. Daarnaast zal begin volgend jaar het wetsvoorstel voor de aanpassing van het belastingstelsel van de waterschappen verder behandeld worden door de Tweede Kamer. En op 1 februari organiseert de Unie van Waterschappen het Waterinnovatiefestival, met de prijsuitreiking van de Waterinnovatieprijs 2023/’24. Maar eerst gaat na het kerstreces de formatie van een nieuw kabinet verder. Over de duur en de uitkomst daarvan durven we nog geen voorspellingen te doen. Hoe dan ook kijken de waterschappen uit naar een mooi groenblauw jaar.

Waterschapper Maarten Veldhuis wint publieksprijs Ambtenaar van het Jaar 2023

14 december 2023

Op 14 december is de prijs voor de Ambtenaar van het Jaar 2023 en de publieksprijs van de Publiek Denken Top 100 uitgereikt. De jury verkoos Annelies van Eekelen, projectleider Energiearmoede bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, tot Ambtenaar van het Jaar. De publieksprijs gaat naar een waterschapper: Maarten Veldhuis, accountmanager terreinbeherende organisaties en landgoederen bij waterschap Vallei en Veluwe.

Maarten Veldhuis aan het woord tijdens de uitreiking van de publieksprijs voor de verkiezing Ambtenaar van het Jaar 2023.

Juryoordeel

Na het tellen van meer dan 16.000 stemmen, is de Top 12 samengesteld. Een deskundige jury bepaalde vervolgens de winnaar en de volgorde van de Top 12. De jury baseerde deze lastige keuze op een motivatie van de genomineerden, een korte videopitch, een motivatie van hun leidinggevende en van een collega. Ook gingen de juryleden tijdens speeddates in gesprek met de genomineerden.

Publiekswinnaar

De publieksprijs gaat naar de ambtenaar met de meeste online stemmen: Maarten Veldhuis. Maarten is in eerste instantie voorgedragen door een medewerker van de provincie Utrecht die het volgende aangeeft: “Maarten is een enorme ambassadeur voor de waterwereld en zorgt op een actieve manier aan bewustwording en kennisverspreiding. Via onder andere X heeft hij een groot publiek bereikt waarin hij wekelijks mensen meeneemt in de wereld van (zoet)water en de gevolgen van klimaatverandering op ons watersysteem.”

> Ga naar het profiel van Maarten Veldhuis op X

Waterbaas Maarten

Maarten was ook te zien in de publieksaanpak Waterbazen. Waterbazenreporter Suzanne Blonk ging bij hem langs om uit te zoeken wat de waterschappen doen om regenwater langer vast te houden. Ze ontmoette hem in de bossen bij de Leuvenumse beek.

Top 100

Naast Maarten Veldhuis staat er nog een waterschapsmedewerker in de Top 12: Cindy Reijnders, manager van het programma Waterveiligheid Ruimte Limburg, bij waterschap Limburg. In totaal staan er 9 waterschapsmedewerkers in de Publiek Denken Top 100, in willekeurige volgorde:

  • Maarten Veldhuis (accountmanager, waterschap Vallei en Veluwe)
  • Cindy Reijnders (manager, waterschap Limburg)
  • Ralph van Lieshout (besturingstechnicus, waterschap Aa en Maas)
  • Dory van Rijswijk (teamleider, Waternet)
  • Guido van de Ven (relatiemanager, waterschap Limburg)
  • Rudy Verhulsdonck (recordmanager, waterschap Hollandse Delta)
  • Elise Voogd (bestuursadviseur, hoogheemraadschap van Rijnland)
  • Sita Vulto (adviseur stedelijke waterkwaliteit, hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden)
  • Ben Willemsen (senior systeem- en netwerkbeheerder, waterschap Brabantse Delta)

Over de verkiezing

In 2023 vindt de dertiende editie plaats van de verkiezing Publiek Denken Top 100 Ambtenaar van het Jaar. Daarin worden ambtenaren voor het voetlicht gebracht die een excellente prestatie hebben geleverd of een bijzonder verhaal hebben. Wie waren de succesvolle sleutelfiguren bij de overheid? En wat maakte hen tot een voorbeeld voor anderen?

> Meer over de verkiezing Publiek Denken Top 100 Ambtenaar van het Jaar

Waterschappen deden mee aan grootschalige cyberoefening ISIDOOR

De Unie van Waterschappen en 6 waterschappen deden begin december mee aan ISIDOOR 2023, de grootste cyberoefening van Nederland. In totaal namen 3000 medewerkers van meer dan 120 publieke en private organisaties deel aan de oefening. Het voornaamste doel voor de waterschappen was het testen en verstevigen van de samenwerking tussen de onderlinge waterschappen, de Unie van Waterschappen, CERT Watermanagement (CERT-WM) en het Departementaal Coördinatiecentrum Crisisbeheersing.

isidoor-cyberoefening-vrouw achter computer

Waterschappen fictief gehackt

De ISIDOOR-oefening wordt jaarlijks georganiseerd door het ministerie van Justitie en Veiligheid en duurde 3 dagen. Hierin werden de waterschappen fictief gehackt. “We oefenden welke afwegingen je dan maakt, en hoe je opereert als sector in plaats van als individueel waterschap”, vertelt Aart Los, beleidsadviseur Waterveiligheid en Crisisbeheersing bij de Unie van Waterschappen. “Ons hoofddoel was om beter op elkaar in te spelen, zodat we beter zijn voorbereid op een eventuele cybercrisis. Zo’n crisis kan bijvoorbeeld kantoorsystemen aantasten, maar ook bedieningssystemen van zuiveringen en gemalen. En voor de meeste waterschappen is cyberveiligheid minder bekend terrein dan bijvoorbeeld hoogwater of piekbuien.”

Schakel tussen ministeries en waterschappen

“De Unie van Waterschappen doet jaarlijks mee aan de cyberoefening vanuit onze formele liaisonrol”, vervolgt Los. “Dat betekent dat we in geval van een crisis de informatiemakelaar zijn tussen de ministeries en de waterschappen. Dus ook bij een cybercrisis zijn we de schakel daartussen.” In totaal deden tientallen medewerkers van de waterschappen mee.

Leerpunten en evaluatie ISIDOOR

Het grootste leerpunt uit de oefening? “Dat we de crisiscoördinatoren en cyberexperts van de waterschappen meer moeten samenbrengen”, antwoordt Los. “Het liefst door structurele overleggen in te plannen, zodat we nog meer naar elkaar toe groeien, dezelfde taal spreken en dezelfde procedures volgen. We willen elkaar dus meer gaan zien en opzoeken. Daarnaast heeft CERT-WM de waterschappen goed bijgestaan.” In 2024 gaan de waterschappen verder met de opgedane inzichten.

> Lees meer over crisisoefening ISIDOOR 2023

Commissie Bestuurszaken, Communicatie en Financiën: terugkoppeling november

30 november 2023

Op 20 en 23 november vergaderde de Uniecommissie Bestuurszaken, Communicatie en Financiën (CBCF) van de Unie van Waterschappen. Een korte samenvatting van de hoofdpunten.

Polder landschap met weide, water en natuur- stikstof

Vaarkaart Digitale Transformatie

De commissie geeft aan de ledenvergadering van de Unie een positief advies over de Vaarkaart Digitale Transformatie met bijbehorende producten. De Vaarkaart bepaalt de agenda voor de gezamenlijke thema’s van de waterschappen. Daarnaast wordt de agenda binnen de afzonderlijke waterschappen gebruikt om de koers te bepalen richting een digitaal getransformeerd waterschap.

Na vaststelling van de Vaarkaart begint de concretisering. Wat wordt gezamenlijk en wat wordt individueel opgepakt? Hoe vindt monitoring en rapportage over de Vaarkaart plaats?

Begroting 2024

De CBCF geeft aan de ledenvergadering een positief advies over de begroting 2024 van de Unie. De commissie ziet dat het Uniebureau goed werk doet en een investering noodzakelijk is, maar is wel kritisch op de voorgestelde contributieverhoging. De commissie heeft daarom besloten dat aan het begrotingsvoorstel aan de ledenvergadering een verdeling van de kostenstijging over de verschillende aandachtsgebieden wordt toegevoegd.

Ook besproken in de commissie

De commissie is onder andere akkoord gegaan met de Intentieverklaring Stroomlijning keten voor derdenbeslag. Dit betreft een mogelijkheid om sneller vast te kunnen stellen of het zinvol is een aanslag waterschapbelastingen in te vorderen in verband met samenloop met de invordering van andere belastingen.

Verder lezen

De volledige agenda en stukken van deze vergadering staan op iBabs.

> Naar de vergaderstukken op iBabs

Terugblik op de Commissie Waterkeringen van 7 juni

13 juni 2023

Op 7 juni vergaderde de Commissie Waterkeringen (CWK) van de Unie van Waterschappen. De commissie besprak onder andere de kadernota Hoogwaterbeschermingsprogramma, voorfinanciering van projecten en vacatures.

primaire waterkering: dijk in polder met blauwe lucht en wolk

Kadernota Hoogwaterbeschermingsprogramma

De kadernota levert de spelregels voor jaarlijkse programmering van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Vorig jaar zag de commissie de eerste duidelijke knelpunten door duurdere en langere projecten. Dit jaar moeten tekorten uit de vorige cyclus opgelost worden. Tegelijkertijd wil de commissie nieuwe projecten te programmeren. Daarom stelde de CWK nieuwe spelregels in de kadernota voor. Eind augustus organiseert de commissie een extra ambtelijke bijeenkomst om verschillende scenario’s te bespreken. Het doel is om tot een programmering te komen. Tegelijkertijd werkt het HWBP aan de langetermijnprogrammering, om te kijken hoe alle dijken in 2050 aan de norm kunnen voldoen.

Adviezen voor programmabestuur HWBP


De CWK geeft de waterschapsvertegenwoordiging in het programmabestuur van het HWBP een aantal punten mee. De commissie vindt het belangrijk om:

  • de integraliteit van stukken en besluiten te borgen;
  • de effecten van nieuwe spelregels te duiden ook voor de langere termijn;
  • de zorgvuldigheid van het proces te bewaken;
  • de negatieve effecten van voorfinanciering te beperken;
  • de spanning tussen oude en nieuwe spelregels te duiden.

Het programmabestuur HWBP nodigde Waterschap Rivierenland om een kijkje te geven in hun praktijk en belangen bij de programmering.

Voorfinanciering projecten

De programmadirectie lichtte bij de kadernota ook het onderzoek naar voorfinanciering van projecten toe. Doordat projecten duurder worden en langer duren zijn beschikbare middelen lager dan wat de waterschappen voorzagen. De voorfinanciering leidt mogelijk tot hogere kosten voor de projecten. Dit komt door de oplopende rentelasten. Binnen het HWBP wordt het probleem, de omvang en aanleiding en mogelijke oplossingen verkend. In september volgt er een eerste beeld van de problemen die voorfinancieren met zich meebrengt. In november 2023 zijn er scenario’s uitgewerkt en in maart 2024 neemt het programmabestuur van het HWBP hier een besluit over.

Vacatures

Het programmabestuur HWBP en het Beleidsplatform Waterveiligheid hebben nieuwe vacatures openstaan voor waterschapsvertegenwoordiging binnen het HWBP-bestuur. De vacatureteksten verschijnen in de week van 19 juni. Het Uniebestuur selecteert 2 kandidaten uit de aanmeldingen.

Update waterveiligheidsportaal

De CWK adviseerde positief over het vrijgeven van de financiële reservering voor het up-to-date brengen van het Waterveiligheidsportaal. Met dit voorgenomen besluit van het programmabestuur HWBP kan de ICT-veiligheid van het Waterveiligheidsportaal worden aangepast.

Landelijke beoordelingsronde primaire keringen

De CWK benoemde aandachtspunten voor de globale kosteninschatting over de eerste landelijke beoordelingsronde primaire keringen (LBO-1) en voor de langetermijnprogrammering HWBP. Een dijktraject dat niet aan de wettelijke norm voldoet is niet gelijk aan het deel dat versterkt moet worden in het HWBP. Bovendien bepalen uitgangspunten en aannames de kosteninschatting. De analyse en duiding moet zorgvuldig gebeuren om betrouwbare resultaten te krijgen.

Terugblik op de Uniecommissie Bestuurszaken, Communicatie en Financiën

14 maart 2023

Op 9 maart heeft de commissie Bestuurszaken, Communicatie en Financiën (CBCF) van de Unie van Waterschappen vergaderd. Een korte samenvatting van de hoofdpunten.



Gezamenlijke publiekscommunicatie

De CBCF heeft gesproken over de ambitie om in de toekomst met gezamenlijke publiekscommunicatie regionaal en landelijk het waterbewustzijn te vergroten. Verdieping van samenwerkingen met Ons Water, het Rijk en mogelijk met andere waterpartners is belangrijk om het bewustzijn te vergroten. De kosten die hierbij horen, komen aan bod bij de behandeling van de begroting 2023.

Visie Crisisbeheersing Waterschappen 2023 -2030

In de Visie Crisisbeheersing Waterschappen 2023 -2030 staat op welke manier de waterschappen en de Unie met elkaar en met de crisispartners samenwerken tijdens een crisis. De commissie heeft een positief advies aan de Ledenvergadering gegeven.

Vitaalbeoordeling Keren en Beheren waterkwantiteit

Sommige processen kunnen leiden tot ernstige maatschappelijke ontwrichting. Daarmee vormen zij een bedreiging de nationale veiligheid. Deze processen vormen de Nederlandse vitale infrastructuur.

Waterschappen hebben vitale objecten in beheer, zoals gemalen. De minister van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) wil daarom overgaan tot een vitaalverklaring van deze objecten binnen het proces Keren en Beheren waterkwantiteit. Een vierjarig actieprogramma brengt de hiaten in dit vitale proces in beeld. De uitvoering van dit actieprogramma wordt in samenwerking met het ministerie van IenW opgepakt.

De commissie adviseert de Ledenvergadering te concluderen dat waterschappen vitale aanbieders zijn in het proces Keren en Beheren waterkwantiteit, net als Rijkswaterstaat. De CBCF adviseert ook om verder onderzoek te doen naar de gevolgen hiervan.

Routekaart en convenant Schoon en Emissieloos Bouwen

Waterschappen hebben zich als doel gesteld om in 2035 klimaatneutraal en in 2050 circulair te zijn. Om deze doelen te halen, is emissievrij bouwen, beheren en onderhouden belangrijk. Om te komen tot een uitstootvrije bouwsector, werken de waterschappen samen met de markt in het programma Schoon en Emissieloos Bouwen aan een routekaart en bijbehorend convenant. De commissie adviseert de ledenvergadering akkoord te gaan met het convenant Schoon en Emissieloos Bouwen.

Advies commissie toekomstbestendige vereniging

De Commissie toekomstbestendige vereniging (‘commissie De Ridder’) heeft een advies uitgebracht met voorstellen waardoor de vereniging Unie van Waterschappen beter kan inspelen op de toenemende betrokkenheid van de waterschappen en de Unie. Dit op het gebied van klimaatverandering, energie, circulaire economie en water en bodem sturend. De CBCF heeft een aantal aandachtspunten meegegeven op dit advies.

Verder besproken in de commissie

In de commissie is verder gesproken over de jaarrekening 2022 van de Unie van Waterschappen. De CBCF heeft voor de Ledenvergadering een positief advies gegeven.

Bekijk de volledige agenda en stukken van deze vergadering

Dit was 2022 voor de waterschappen

29 december 2022

Het jaar is bijna voorbij. Heel Nederland kijkt terug met jaaroverzichten en lijstjes. Ook de waterschappen blikken terug op het afgelopen jaar. Wat speelde er ook alweer in 2022? En wat brengt 2023?

terugblik-2023-vuurwerk

Geborgde zetels

Een van de meest besproken onderwerpen van het afgelopen jaar was wel het dossier ‘geborgde zetels‘. Op 31 mei 2022 werd het wetsvoorstel in de Tweede Kamer door een amendement van de ChristenUnie gewijzigd aangenomen: ongebouwd en natuur krijgen elk 2 geborgde zetels, de zetels voor bedrijven vervallen. De Eerste Kamer startte hierna met de behandeling van de wet, organiseerde een deskundigenbijeenkomst en stelde vragen aan de Raad van State. Daarna werd de stemming nog een keer uitgesteld, maar uiteindelijk, op 29 november, werd de wet aangenomen. Op 16 december is de wet gepubliceerd in de Staatscourant. Dat betekent dat de wet geldt voor de waterschapsverkiezingen van 15 maart 2023.

Water en bodem sturend

Op 10 januari werd na ‘de langste formatie ooit’ het vierde kabinet Rutte beëdigd. In het coalitieakkoord liet het kabinet zien rekening te houden met klimaatverandering door water en bodem sturend te laten zijn in de ruimtelijke inrichting van Nederland. Het afgelopen jaar zijn de waterschappen aandacht blijven vragen voor dit onderwerp. “Zet bij beslissingen over de toekomst van Nederland het belang van water en bodem vanaf nu voorop.” Dat zei Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen, naar aanleiding van de plannen die het kabinet op Prinsjesdag bekend maakte. In november presenteerde minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat de nationale kaders voor ruimtelijke plannen: water en bodem sturend. Daarmee gaf het kabinet invulling aan de afspraak in het coalitieakkoord.

Na de gemeenteraadverkiezingen van maart riep Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen, de gemeentes op om op het gebied van water en bodem sturend samen te werken met de waterschappen.

Stikstof

Het onderwerp stikstof heeft de gemoederen in Nederland het afgelopen jaar flink bezig gehouden. Op 1 april lichtte het kabinet in een Hoofdlijnenbrief de stikstofaanpak toe. Minister Van der Wal (Natuur en Stikstof) kondigde in de brief een versnelling en vergroting van de aanpak aan. Een boodschap waar de Unie van Waterschappen blij mee was. In juni maakte het kabinet de plannen bekend om tot 50 procent stikstofreductie te komen. De onrust onder vooral de boerenorganisaties werd zo groot, dat Johan Remkes als bemiddelaar werd ingevlogen. Hij voerde gesprekken met alle belanghebbenden, waaronder ook de decentrale overheden. Op 5 oktober presenteerde hij zijn rapport. De waterschappen zijn positief over het advies. Ze willen dat het integraal wordt uitgevoerd.

Droogte

Aan het begin van het jaar konden we ons haast niet voorstellen dat het weer een droog jaar zou worden. De waterschappen hadden in februari de handen vol aan de stormen Corrie, Dudley, Eunice en Franklin. Maar begin mei was het neerslagtekort al opgelopen tot 62 millimeter en werkten de waterschappen hard aan het vasthouden en bufferen van water. Daarna bleven de ‘droogteberichten’ elkaar in hoog tempo opvolgen. Ook de grondwaterstand daalde. In september bracht een adviescommissie aanbevelingen voor de droogte in Noord-Brabant uit. Begin oktober liep het neerslagtekort eindelijk terug, maar waren de grondwaterstanden in hoger gelegen gebieden van Nederland nog altijd laag.

De Unie van Waterschappen maakte een ‘uitlegvideo’ over droogte en de invloed daarvan op grondwatervoorraden.

Einde van de coronamaatregelen

Nu, aan het eind van het jaar, lijken de lockdowns van begin dit jaar alweer heel lang geleden. Toch vervielen pas in maart de laatste coronamaatregelen. Precies op tijd om weer een Waterschapsdag te kunnen organiseren. Na 2 jaar corona was het animo voor ‘live’-bijeenkomsten groot. Zo organiseerde de Unie van Waterschappen samen met VEWIN 3 keer een Waterpoort. Ook de Steenwegsessie over de toekomst van waterveiligheid werd goed bezocht.

Waterbazencheck

Bij de start van een nieuwe campagnepiek van de publieksaanpak Waterbazen in mei lanceerden de waterschappen de Waterbazencheck. Speciaal bedoeld voor jongeren en jongvolwassenen. De vragen uit de Waterbazencheck gaan bijvoorbeeld over microplastics in shampoo, vet uit je koekenpan of wat er in je tuin of op je balkon groeit. Bij de uitslag krijgen deelnemers tips over waterbewuste keuzes. En komen ze meer te weten over wat de waterschappen doen.

Naomi gaat op zoek naar echte Waterbazen. Zij belt aan bij Peter en Hannah en doet samen met hen de Waterbazencheck.

Wat brengt 2023?

Een belangrijke dag voor de waterschappen wordt 15 maart: dan zijn de waterschapsverkiezingen. In aanloop naar die verkiezingen presenteren de waterschappen een gezamenlijke opkomstbevorderende campagne. Op 1 januari 2023 gaat het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) van start. Met het GLB werken Nederland en de andere lidstaten van de Europese Unie aan toekomstbestendige landbouw, het versterken van de natuur en een leefbaar platteland. Verder hopen de waterschappen dat ze in 2023 meer stoffen dan alleen struviet uit het rioolwater mogen terugwinnen. En over de invoering van de Omgevingswet… daarover durven we even geen voorspellingen meer te doen. Maar hoe dan ook: het wordt weer een mooi jaar!

Terugblik op de Unie-commissie Bestuurszaken, Communicatie en Financiën

22 november 2022

Op 18 november heeft de commissie Bestuurszaken, Communicatie en Financiën (CBCF) van de Unie van Waterschappen vergaderd. Een korte samenvatting van de hoofdpunten.



Begroting 2023 Unie van Waterschappen

De commissie heeft een positief advies aan de Ledenvergadering gegeven over de Begroting 2023 van de Unie van Waterschappen. In de CBCF van 23 september had de commissie al kennis genomen van de contributiebijdrage per waterschap over 2023.

Gezamenlijke publiekscommunicatie na maart 2023

De commissie onderschrijft het uitgangspunt om na de verkiezingen in maart 2023 door te gaan met een gezamenlijke publiekscommunicatie voor de waterschappen. De commissie heeft aandachtspunten meegegeven. Zo merkte de commissie op dat ieder waterschap de publiekscommunicatie op maat moet kunnen maken.

Contourennota Versterking Crisisbeheersing

In 2020 is de evaluatie van de Wet veiligheidsregio’s gepubliceerd. Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft als vervolg op deze evaluatie een contourennota opgesteld. Een van de belangrijkste adviezen daarvan is dat de veiligheidsregio’s de samenwerking met crisispartners in netwerken moeten vormgeven.

De commissie benadrukt nogmaals het belang dat de positie van de waterschappen en de dijkgraaf in een nieuw stelsel van crisisbeheersing geborgd moet blijven.

Landelijk Grondgebruiksbestand Nederland

Het Landelijk Grondgebruiksbestand Nederland (LGN) is een landsdekkend bestand dat de gebruikers voorziet van actuele en nauwkeurige informatie over het grondgebruik in Nederland. Veel overheden en kennisinstellingen gebruiken LGN, onder meer op het gebied van milieu, water, ruimtelijke ordening, landschap en natuur.

De commissie heeft een positief advies gegeven aan de Ledenvergadering over de jaarlijkse bijdrage aan het samenwerkingsverband LGN. Doel is dat de gegevens uit dit bestand als open data beschikbaar worden gesteld.

Agenda Waardengedreven Digitaliseren

De werkagenda Waardengedreven Digitaliseren is een eerste stap om invulling te geven aan de ambities van het kabinet voor de digitale transitie van Nederland. De werkagenda heeft niet de technologie maar publieke waarden als veiligheid, democratie, zelfbeschikking, privacy en transparantie als uitgangspunt.
De commissie heeft enkele punten aangedragen voor een gezamenlijke reactie van de mede-overheden op deze agenda.

En verder…

In de commissie is verder gesproken over:

  • De publicaties Waterschapspeil 2022 en Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2022. De commissie heeft van gedachten gewisseld over hoe de publicaties optimaal bij de waterschappen kunnen worden ingezet. De commissie constateert dat de betrouwbaarheid van de data in de loop der jaren sterk is toegenomen.
  • De Landelijke Voorziening Overstromingsinformatie (LVO). In de CBCF van 23 september heeft de commissie van gedachten gewisseld over het LVO. Dit is een voorziening voor het ontsluiten van actuele, betrouwbare, complete, eenduidige en makkelijk toegankelijke overstromingsinformatie. In déze CBCF heeft de commissie een positief advies aan de Ledenvergadering gegeven over het implementatieplan en de financiering van de voorziening.

> Bekijk de agenda en alle stukken van deze vergadering