Terugblik Waterinnovatiefestival 2024

5 februari 2024

Op donderdag 1 februari was het Waterinnovatiefestival in de Werkspoorkathedraal in Utrecht, georganiseerd door de Unie van Waterschappen, de Nederlandse Waterschapsbank (NWB), Het Waterschapshuis en STOWA. Watermoderator Maarten Bouwhuis opende de middag met een plenair gesprek met Luzette Kroon, bestuurslid van de Unie van Waterschappen. Na een presentatie van het innovatieve Brunel Solar Team werden de juryprijzen en publieksprijs van de Waterinnovatieprijs 2023/’24 uitgereikt. Er waren zo’n 350 bezoekers: onder meer bestuurders, vertegenwoordigers van kennisinstellingen, studenten en veel waterschappers.

Waterinnovatiefestival: foto van achterin zaal met op podium moderator en Luzette Kroon

Innovaties in etalage

“Het is heel belangrijk dat we meer aandacht geven aan innovatie”, zegt Luzette Kroon in haar openingswoord. “We doen al veel, maar het is nog niet genoeg. Daarom zetten we vandaag de innovaties van de waterschappen in de etalage. Vanuit hun technische achtergrond zijn waterschappers vaak nog te bescheiden om hun innovaties naar buiten te brengen. Door elkaar meer op te zoeken en het werk te delen, kunnen we allemaal slimmer werken.”

Hoogtepunt van het festival was de uitreiking van de Waterinnovatieprijs 2023/’24. Van de zestig inzendingen werden er twaalf genomineerd: drie per categorie. De categorieën van dit jaar waren ‘dijken van de toekomst’, ‘gezonde leefomgeving’, ‘water en bodem sturend’ en ‘briljantjes’. Daarnaast maakten alle genomineerden kans op de publieksprijs. De juryleden van de Waterinnovatieprijs reikten de prijzen uit en Luzette Kroon maakte de publieksprijs bekend.

Juryvoorzitter Waterinnovatieprijs 2023/’24 aan het woord

“Het is enorm belangrijk dat de Waterinnovatieprijs echt leeft”, deelde juryvoorzitter Annemieke Nijhof, algemeen directeur van het innovatieve kennisinstituut Deltares. Ze geeft waterschappen dan ook mee om de hele organisatie te laten weten dat je met innovatie bezig bent. “Ga actief op zoek naar innovatieve ontwikkelingen in je eigen organisatie en vraag je af wat er nodig is om permanente aandacht voor innovaties te organiseren.”

Nijhof reikte de prijs in de categorie ‘briljantjes’ uit, die naar het waterschap Vechtstromen ging. “Dit is de categorie voor kleine, maar super innovatieve en potentieel betekenisvolle ontwikkelingen. De winnende innovatie zit niet alleen technisch, maar ook juridisch goed in elkaar en kan een enorme impact hebben.”

Juryprijzen Waterinnovatieprijs 2023/’24

Jurylid Lidwin van Velden, CEO bij de NWB, reikte de prijs in de categorie ‘gezonde leefomgeving’ uit aan het hoogheemraadschap van Delfland. “Het is mooi om te zien dat waterschappen een integrale blik hebben”, zegt ze vooraf. “Waterschappen zijn altijd weer in staat om breder te kijken. Ze staan aan de lat bij een heleboel transitieopgaven.” Katheleen Poels, hoofd adviesgroep Watermanagement bij Royal HaskoningDHV, reikte de prijs voor ‘water en bodem sturend’ uit aan het waterschap Brabantse Delta. “We willen dat er bij nieuwe ontwikkelingen goed rekening wordt gehouden met het bodem- en watersysteem, en dat ze bijdragen aan een klimaatrobuust Nederland. De jury prijst de wijze van samenwerking bij het winnende project.”

Katja Portegies, directeur Veiligheid en Water bij Rijkswaterstaat zegt tot slot over de categorie ‘dijken van de toekomst’: “Met zoveel kilometer aan dijken in Nederland is er altijd werk aan de winkel. Zeker om de doelen voor 2050 te halen. Innovaties zijn daarbij onmisbaar, om het onderhoud beter, slimmer en betaalbaarder te maken. We waren als jury erg onder de indruk van de inzendingen.” Het hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier ging met de prijs naar huis.

> Bekijk de winnende innovaties

Publieksprijs

Luzette Kroon reikte tot slot de Publieksprijs uit. “Ik was van alle innovaties enorm onder de indruk”, vertelt ze. “Maar de publieksstemmen wezen een overduidelijke winnaar aan, met 555 van de in totaal 3134 unieke stemmen. Ik ben ontzettend trots dat er zo massaal is gestemd.” Het project TORWASH van het waterschap Aa en Maas nam de publieksprijs in ontvangst. “Onze innovatie voegt een extra stap aan rioolwaterzuivering toe”, vertellen de inzenders. “Slib wordt een nieuwe grondstof om een Eneco-oven van grondstof te voorzien. We hebben ‘m al ingezet in het waterschap en hopen dat de innovatie door deze prijs meer bekendheid krijgt.”

Twee winnaars nemen publieksprijs in de vorm van een cheque in ontvangst van Luzette Kroon

Podium voor waterinnovaties

“Met de Waterinnovatieprijs benadrukt de Unie van Waterschappen het nationale belang van innovaties op het gebied van water”, sluit Kroon het plenaire gedeelte van het festival af. “De prijs biedt een prachtig podium om waterinnovaties onder de aandacht te brengen. De winnaars laten zien dat de 21 waterschappen op dit moment volop bezig zijn hun werk efficiënter en beter in te richten op basis van digitale data en kunstmatige intelligentie. Zulke innovaties zijn onmisbaar om ons waterbeheer te vernieuwen en te verbinden met deze en andere ruimtelijke en maatschappelijke opgaven.”

Deelsessies en borrel

Afsluitend verdeelden de bezoekers zich over vijf deelsessies van verschillende innovatieve sprekers. De dag werd afgesloten met een uitreiking van een live getekende oorkonde en een feestelijke netwerkborrel met live muziek.

Winnaars Waterinnovatieprijs 2023/’24 bekend

1 februari 2024

Donderdag 1 februari zijn tijdens het Waterinnovatiefestival de winnaars van de Waterinnovatieprijs 2023/’24 bekendgemaakt. De hoogheemraadschappen Hollands Noorderkwartier en Delfland en de waterschappen Brabantse Delta en Vechtstromen bemachtigden de juryprijs in hun categorie. Waterschap Aa en Maas wint de publieksprijs. "De winnaars laten zien dat de waterschappen volop bezig zijn hun werk efficiënter en beter in te richten op basis van digitale data en kunstmatige intelligentie", aldus het juryrapport.

Twee winnaars nemen publieksprijs in de vorm van een cheque in ontvangst van Luzette Kroon

Juryprijs en publieksprijs

Zestig innovaties maakten dit jaar kans op de prestigieuze Waterinnovatieprijs in een van de vier categorieën: dijken van de toekomst, gezonde leefomgeving, water en bodem sturend en briljantjes. Een deskundige jury onder leiding van juryvoorzitter Annemieke Nijhof maakte eerder al de twaalf genomineerden bekend en reikte op het festival de prijzen uit. Luzette Kroon, bestuurslid van de Unie van Waterschappen, reikte de publieksprijs uit.

Publieksprijs: Knikkerbaan maakt waterzuiveringen circulair

Het project TORWASH van het waterschap Aa en Maas wint de Publieksprijs. Met 555 van de in totaal 3134 stemmen op waterinnovatieprijs.nl is dit project de duidelijke winnaar.  Een slibloze waterzuivering: dat is de belofte van de immense knikkerbaan. Het is de belichaming van de techniek TORWASH op een rioolwaterzuivering van waterschap Aa en Maas.

> Lees meer over de innovatie van de Publieksprijswinnaar

Dijken van de toekomst: dijkinspecties met AI

In de categorie dijken van de toekomst wint het hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier de juryprijs met hun innovatie ‘Scheuren in dijken detecteren met behulp van Artificiële Intelligentie (AI)’. Ze zetten drone- en vliegtuigbeelden in om de efficiëntie van dijkinspecties te verhogen, waar inspecteurs nu veel kilometers voor afleggen. Indiener Erik Vastenburg: “We beginnen met de inzet van drones om de waterkeringen te scannen en scheuren te detecteren. Hierdoor kunnen we onze inspecteurs gerichter inzetten. Het algoritme legt alle gedetecteerde scheuren geografisch vast. Dit maakt het eenvoudiger om de ontwikkeling van deze scheuren in de tijd te volgen en vergelijkingen te maken met voorgaande jaren of vergelijkbare waterkeringen.”

Bekijk de video van de winnaar:

> Lees meer over de innovatie

Gezonde leefomgeving: eDNA voor opsporing lozingen

Het hoogheemraadschap van Delfland wint de juryprijs voor gezonde leefomgeving, met hun innovatie ‘eDNA – nieuw in de gereedschapskist voor het opsporen van lozingen’. Met de eDNA-methode kan het hoogheemraadschap sneller en goedkoper zoeken naar de bron van een verontreiniging. Indiener Bas Rem: “De uitslag van de eDNA-analyse zal specifiek richting één teelt wijzen, wat meer gericht zoeken mogelijk maakt. Dit leidt nu al, in de eerste maanden van toepassing, tot een hogere opsporing van lozingen en lekkages.”

Bekijk de video van de winnaar:

> Lees meer over de innovatie

Water en bodem sturend: Zicht op water

Het project ‘Zicht op water’ van waterschap Brabantse Delta sleept de prijs voor ‘water en bodem sturend’ in de wacht. De innovatie geeft inzicht in de grondwateronttrekkingen van agrarische bedrijven. Hiervoor worden digitale meters geïnstalleerd op de waterbronnen, die worden verbonden met een online dashboard. “De innovatie is een antwoord op de zorgelijke kwestie van waterbeschikbaarheid”, vertellen indieners Klaas-Jan Douben en Rene Rijken. “Door telers zelf in staat te stellen hun waterverbruik te meten, bevorderen we een groter bewustzijn van hun verbruik. En dat helpt weer om nieuwe maatregelen te nemen om de klimaatrobuustheid van stroomgebieden te vergroten.”

Bekijk de video van de winnaar:

> Lees meer over de winnende innovatie

Briljantje: watervervuiling bij bron aanpakken

In deze categorie gaat het om slimme toepassingen van knappe koppen bij de waterschappen die nog relatief onder de radar zijn en een groter podium verdienen. De prijs gaat naar Andras Koops van het waterschap Vechtstromen. Hij bedacht een nieuwe opsporingsmethode om watervervuiling bij de bron aan te pakken. Met een app die verschillende data combineert, kan de afdeling Toezicht en Handhaving achterhalen of vervuilende bedrijven meer schadelijke stoffen lozen dan bekend is of is afgesproken in de vergunning.

Bekijk de video van de winnaar:

> Lees meer over de innovatie

De prijzen

Alle prijswinnaars krijgen naast een prachtige oorkonde de mogelijkheid om deel te nemen aan kennissessies van inspirator Kevin Weijers om hun innovaties verder te ontwikkelen.

> Lees meer over de Waterinnovatieprijs

Programma Waterinnovatiefestival en deelsessies bekend

22 januari 2024

Het volledige programma voor het Waterinnovatiefestival is bekend en staat vol inspirerende en innovatie sprekers. Naast onder meer de uitreiking van de Waterinnovatieprijs 2023/’24, een plenair gesprek met Luzette Kroon (bestuurslid van de Unie van Waterschappen) en een presentatie van het prestigieuze Brunel Solar Team is er keuze uit een vijftal deelsessies. Iedereen kan één sessie volgen.

vier mensen die elkaar high-five geven met erboven tekst Teamwork

Keuze uit vijfdeelsessies

  • Tom Pots – Opschalen van data-innovaties: het opstarten van kansrijke dataprojecten
  • Meinke van Oenen & Wavemakers United – De toekomst van water: innovatie & participatie
  • Wetsus, het instituut voor duurzame watertechnologie – Sneak preview van innovaties waar bedrijven en waterschappen nu aan werken op de campus van Wetsus. Wat kunnen we nog beter doen?
  • Het Waterschapshuis – Het getransformeerde waterschap: The Big Water Hack en de Vaarkaart
  • Hoe gaat het met de prijswinnaars van de Waterinnovatieprijs 2021?

Tom Pots – Opschalen van data-innovaties: het opstarten van kansrijke dataprojecten

Hoe kun je maatschappelijke vraagstukken verbeteren op basis van data? Tom Pots is een veelgevraagd keynote-spreker over de verandering van datagestuurd werken. Hij werkt intensief samen met hoogleraar Frans Feldberg, die in de ochtend voorafgaand aan het festival spreekt tijdens een bestuurlijke bijeenkomst. Als adviseur en trainer helpt Tom organisaties om deze verandering geloofwaardig vorm te geven. Tom is verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam als programmaleider en docent van de leergang Datagedreven Sturing in de Publieke Sector.

Meinke van Oenen & Wavemakers United – De toekomst van water: innovatie & participatie

Hoe overbrug je de kloof tussen de jonge generatie en de watersector om zo de innovatie en toekomst van water te versterken? De jonge en meervoudig bekroonde impact-ondernemer Meinke van Oenen vertelt over haar reis als jongere binnen de watersector en haar innovatie Algaenius om waterschaarste tegen te gaan. Wavemakers United legt uit hoe zij jongeren enthousiasmeren voor water. Met aan het eind een interactieve sessie over hoe jij binnen jouw organisatie jongerenparticipatie kan verbeteren!

Wetsus – Sneak preview innovaties: wat kunnen we nog beter doen?

Op welke innovaties zitten de waterschappen te wachten? En hoe kunnen we die nog meer versnellen? Leon Korving, themacoördinator fosfaatherstel bij Wetsus, deelt de visie van Wetsus op het versnellen van innovaties in de watersector. Hij gaat in gesprek met de aanwezigen en twee partners over hoe zij innovaties naar de praktijk brengen:

  • Magnetische winning van ijzerfosfaat uit slib – Saskia Hanneman, Waterschapsbedrijf Limburg
  • Slimme monitoring van de waterkwaliteit – Martijn Wagterveld, Aqua.Earth/Wetsus

Het Waterschapshuis – Het getransformeerde waterschap: The Big Water Hack en de Vaarkaart

We zijn lerende en wendbare waterschappen die op alle niveaus verantwoord omgaan met data en digitale technologie. Maar wat betekent dat in de praktijk? En hoe ziet een getransformeerd waterschap eruit? Tijdens The Big Water Hack op 24 en 25 januari gaan deelnemers van deze sociale hackathon op zoek naar antwoorden op die vragen. Het Waterschapshuis deelt de resultaten in deze deelsessie en presenteert de Vaarkaart, de bestuurlijke visie van de waterschappen op het thema Digitale Transformatie. Het getransformeerde waterschap is daarin een van de hoofdthema’s.

Hoe gaat het met de prijswinnaars Waterinnovatieprijs 2021?

Presentator Maarten Bouwhuis gaat tijdens een interactieve sessie in gesprek met de vier prijswinnaars van de Waterinnovatieprijs 2021. Hoe is het de innovaties de afgelopen tijd vergaan, waar staan ze nu, welke dilemma’s kwamen ze tegen? Waarom is iets wel of niet gelukt en wat valt daarvan te leren?

Vooraf aanmelden voor een deelsessie is niet nodig. Bezoekers bepalen op het Waterinnovatiefestival zelf welke deelsessie en welk deel van het programma ze bezoeken. Let op: aanmelden voor het festival kan tot uiterlijk donderdag 25 januari.

> Bekijk het volledige programma van het Waterinnovatiefestival

> Ga naar het aanmeldformulier

> Lees meer over de Waterinnovatieprijs

Digitale stembus publieksprijs Waterinnovatieprijs geopend: stem nu!

9 januari 2024

Van dinsdag 9 tot en met donderdag 25 januari kan iedereen zijn stem uitbrengen op een van de genomineerden voor de Waterinnovatieprijs 2023/’24: de prijs voor innovaties die toepasbaar zijn binnen de taken en verantwoordelijkheden van de waterschappen. In totaal werden er zestig innovaties ingestuurd, verdeeld over vier categorieën. Per categorie zijn er drie genomineerden. Zij maken allemaal kans op de juryprijs in hun categorie en op de publieksprijs.

vier mensen die elkaar high-five geven met erboven tekst Teamwork

De Waterinnovatieprijs wordt iedere twee jaar uitgereikt door de Unie van Waterschappen, het Waterschapshuis, de Nederlandse Waterschapsbank en STOWA (Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer). De inzendingen zijn verdeeld over de categorieën ‘briljantjes’, ‘gezonde leefomgeving’, ‘water en bodem sturend’ en ‘dijken van de toekomst’. Alle twaalf de genomineerden zijn waterschappen. Iedereen kan nu eenmalig zijn stem uitbrengen op een van de nominaties.

> Stem nu op jouw favoriete innovatie (uiterlijk 25 januari)

Uitreiking op Waterinnovatiefestival

De jury- en publieksprijs worden uitgereikt op het Waterinnovatiefestival, op 1 februari in de Werkspoorkathedraal in Utrecht. Het festival biedt de genomineerde innovaties een podium en diverse inspirerende sprekers vertellen over het belang van innovatie voor slim, efficiënt en duurzaam waterbeheer.

> Lees meer over de Waterinnovatieprijs

> Bekijk het volledige programma van het Waterinnovatiefestival

Genomineerden Waterinnovatieprijs bekend

21 december 2023

Maandag 18 en dinsdag 19 december werden de genomineerden voor de Waterinnovatieprijs bekendgemaakt. Van de 60 inzendingen zijn er in totaal 12 nominaties: 3 per categorie. Alle genomineerden zijn waterschappen. Zij maken kans op de Waterinnovatieprijs in hun categorie en op de Publieksprijs.

groepsfoto van 5 mensen die nominatie ontvangen voor Waterinnovatieprijs van presentator in rood-wit pak

Briljantjes

In de categorie ‘briljantjes’ zijn inzendingen van de waterschappen Aa en Maas, Vechtstromen en Brabantse Delta genomineerd. De innovatie van Aa en Maas gebruikt slimme statistiek om het effect van een maatregel voor betere oppervlaktewaterkwaliteit te voorspellen. Waterschap Vechtstromen ontwikkelde een unieke methode voor efficiënter gegevensbeheer van watervervuilingsbronnen. “Een brongerichte aanpak, want wat er niet inkomt hoeft er ook niet uit”, schrijft het waterschap. En Brabantse Delta ontwikkelde een realtime machinelearningtechnologie voor de aansturing van onder meer pompen, gemalen, vijzels en compressoren. De technologie bespaart veel energie en maakt zuiveringsprocessen efficiënter.

Dijken van de toekomst

De genomineerden in de categorie ‘dijken van de toekomst’ zijn het hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en de waterschappen Noorderzijlvest en Drents Overijsselse Delta. Die eerste zet kunstmatige intelligentie in bij een detectietool om scheuren in dijken te detecteren vanuit drone- en vliegtuigbeelden. Waterschap Noorderzijlvest ontwikkelde een innovatief rekeninstrument dat verschillende soorten klei eenvoudig karakteriseert. En waterschap Drenst Overijsselse Delta heeft een oplossing voor piping, het fenomeen waarbij water met zanddeeltjes onder een dijk door stroomt. Hun innovatie is goedkoper, duurzamer en heeft een kleinere omgevingsimpact dan traditionele maatregelen.

Water en bodem sturend

De waterschappen Amstel, Gooi en Vecht, Vallei en Veluwe en Brabantse Delta ontvingen een nominatie in de categorie ‘water en bodem sturend’. Met het project Zicht op water wil Brabantse Delta inzicht krijgen in de onttrekking van grondwater door agrarische bedrijven. Ze installeren hiervoor digitale meters op waterbronnen en verbinden die met een online dashboard. Vallei en Veluwe vraagt met hun sociale innovatie aandacht voor de sociale kant van water en co-creatie tussen inwoners en omgeving. En bij Amstel, Gooi en Vecht werken ze aan natuurvriendelijke oevers voor waterberging, betere waterkwaliteit, meer biodiversiteit en CO2-opslag.

Gezonde leefomgeving

In de categorie ‘gezonde leefomgeving’ zijn inzendingen van het hoogheemraadschap van Delfland en opnieuw de waterschappen Drents Overijsselse Delta en Aa en Maas genomineerd. Die laatste ontwikkelde een levensgrote knikkerbaan voor slibloze rioolwaterzuivering, en de oplossing van Drents Overijsselse Delta halveert het energieverbruik van een van hun rioolwaterzuiveringen. De zogeheten Smart Energy Hub Zwolle produceert tegelijkertijd groene waterstof en benut de bijproducten warmte en pure zuurstof maximaal.

Hoogheemraadschap van Delfland werd genomineerd voor hun innovatie eDNA, een nieuw instrument voor het opsporen van emissiebronnen die de waterkwaliteit negatief beïnvloeden. Denk aan lozingen vanuit de glastuinbouw naar het oppervlaktewater. Djoline van den Berg, beleidsmedewerker watersysteemkwaliteit bij Delfland: “We zijn heel blij met onze nominatie voor de Waterinnovatieprijs, we hoopten er echt op. Onze innovatie is net CSI in de polder!” Beleidsadviseur Rob Ammerlaan voegt toe: “De Waterinnovatieprijs geeft publieke aandacht aan de lastige opgaven waar we als waterschappen voor staan en de oplossingen die we daarvoor ontwikkelen. De nominatie is een mooie waardering daarvoor.”

Prijsuitreiking op Waterinnovatiefestival

Donderdag 1 februari is de feestelijke prijsuitreiking van de Waterinnovatieprijs tijdens het Waterinnovatiefestival in de Werkspoorkathedraal in Utrecht. Aanmelden voor het festival kan tot 25 januari.

Bekijk hoe presentator Florian Franken de inzenders op hun werk verraste met hun nominatie:

> Bekijk het programma

> Ga naar het aanmeldformulier

Aanmelding Waterinnovatiefestival 2024 geopend

6 december 2023

Donderdag 1 februari is het feestelijke Waterinnovatiefestival in de Werkspoorkathedraal in Utrecht. Iedereen die aan water werkt is welkom: van dijkwerker tot procestechnoloog en van ICT’er tot bestuurder. Naast de uitreiking van de Waterinnovatieprijs staan inspirerende sprekers en presentaties op het programma. En natuurlijk is er veel mogelijkheid tot netwerken en leren van waterpartners en -projecten. Aanmelden voor het Waterinnovatiefestival kan tot 25 januari via onderstaande link.

banner waterinnovatiefestival met tekst teamwork en afbeelding weiland met sloot

‘Van een regionale briljant naar het hele land’

Het thema ‘Van een regionale briljant naar het hele land’ staat centraal op het festival: hoe schaal je innovaties succesvol op? Om die vraag te beantwoorden, delen de winnaars van de Waterinnovatieprijs 2021 hun ontwikkeling en learnings van de afgelopen jaren. Daarnaast zijn er diverse deelsessies over innovaties in de waterbranche. Traditioneel is ook de feestelijke uitreiking van de Waterinnovatieprijs 2024 tijdens het festival. 60 innovaties maken kans op deze prestigieuze prijs!

Inspirerende en innovatieve sprekers

Het Brunel Solar Team van ambitieuze TU Delft-studenten geeft een presentatie over de auto op zonne-energie die zij bouwen. Ze laten daarmee zien hoe jonge mensen met diverse achtergronden en expertises supersnel innoveren. Spreker Frans Feldberg, hoogleraar Data Driven Business Innovation aan de Vrije Universiteit Amsterdam, vertelt vervolgens hoe data, analytics en kunstmatige intelligentie (water)innovaties verder kunnen helpen.

Tot slot is er een plenair gesprek met dijkgraaf Luzette Kroon over het belang van innovatie voor waterschappen en wordt The Big Water Hack gepresenteerd.

> Bekijk hier het volledige programma

> Of ga direct naar het aanmeldformulier (aanmelden kan tot 25 januari)

In gesprek met de juryleden van de Waterinnovatieprijs 2023/’24

1 december 2023

Een deskundige jury beoordeelt momenteel de 60 inzendingen voor de Waterinnovatieprijs 2023/’24. Naast de juryvoorzitter bestaat de jury uit 5 waterexperts. Ze vertellen waarom ze plaatsnemen in de jury, wat innovatie zo belangrijk maakt voor de watersector en welke rol de Waterinnovatieprijs hierin speelt.

De biljantjes van Waterinnovatieprijs 2023/24. Waterlandschap met geïllustreerde briljanten in de lucht

60 inzendingen

Tot en met 12 november konden waterschappers, bedrijven, start-ups, kennis- en onderwijsinstellingen, non-profitorganisaties en vernieuwers van jong tot oud hun innovatie indienen voor de Waterinnovatieprijs 2023/’24. In totaal werden 60 inzendingen ingestuurd in 4 categorieën: briljantjes, gezonde leefomgeving, water en bodem sturend, en dijken van de toekomst. De prijsuitreiking van zowel de jury- als de publieksprijs is op 1 februari 2024 tijdens het Waterinnovatiefestival in Utrecht.

De jury

Naast juryvoorzitter Annemieke Nijhof bestaat de jury uit:

  • Merle de Kreuk, hoogleraar Afvalwaterzuivering en afdelingsvoorzitter Watermanagement aan de TU Delft
  • Katja Portegies, directeur Veiligheid en Water bij Rijkswaterstaat
  • Lidwin van Velden, CEO bij de Nederlandse Waterschapsbank
  • Cees Buisman, wetenschappelijke directeur bij Wetsus
  • Katheleen Poels, hoofd adviesgroep Watermanagement bij Royal HaskoningDHV

Waarom nemen jullie deel aan de jury van de Waterinnovatieprijs?

Merle de Kreuk: “Het is interessant en inspirerend om te zien welke innovaties van Nederlandse bodem er allemaal zijn. En ik vind het belangrijk creatieve oplossingen te blijven bedenken voor de watergerelateerde problemen van morgen. Aandacht voor innovatie jaagt innovatie aan.” Lidwin van Velden kan zich daarin vinden: “Ik mag al meerdere keren deelnemen aan de jury en kijk iedere keer uit naar de vele mooie ideeën die het werk van de waterschappen effectiever en duurzamer maken. Deze prijs biedt de innovaties meer bekendheid en draagt daarmee bij aan een bredere inzetbaarheid.”

Portretfoto van jurylid Waterinnovatieprijs Merle de Kreuk
Merle de Kreuk

“Innoveren is essentieel in onze sector”, vindt ook Katheleen Poels. “Met name vanwege de grote uitdagingen waarvoor we staan. Denk aan droogte, hevige buien, de achteruitgaande waterkwaliteit en biodiversiteit. Het is van belang om die uitdagingen als sector gezamenlijk aan te pakken.” Cees Buisman, die voor het eerst plaatsneemt in de jury: “Jureren is een leuke en inspirerende manier om op de hoogte te blijven van de nieuwste innovaties. Innovatie is mijn business, dus dat sluit goed aan.”

Hoe dragen jullie achtergrond en ervaring in de watersector bij in de beoordeling?

“In mijn loopbaan, bij zowel de overheid als in de markt, staat water centraal”, antwoordt Katja Portegies. “Dat in combinatie met de vele actuele en aankomende water- en klimaatuitdagingen geeft mij en goede basis om de inzendingen vanuit meerdere invalshoeken te beoordelen. Dat helpt om hun relevantie en uitvoerbaarheid in te schatten.” Ook Merle de Kreuk loopt al even mee. Ze benadert nieuwe vindingen vanuit een wetenschappelijke invalshoek. “Ik wil begrijpen hoe iets werkt. Daarnaast probeer ik de ontwikkelingsmogelijkheden en opschaalbaarheid van de innovaties te voorzien.”

Portretfoto van jurylid Waterinnovatieprijs Lidwin van Velden
Lidwin van Velden

Lidwin van Velden trekt regelmatig haar regenlaarzen aan om met de waterschappers mee op pad te gaan. “Als financier van de waterschappen volgen we de ontwikkelingen bij de waterschappen op de voet. Die ervaring neem ik mee in de beoordeling.” Vanuit Wetsus, het Europese kenniscentrum voor duurzame watertechnologie, werkt Cees Buisman dagelijks in een broedplaats van nieuwe innovaties op watergebied. “Ik ben gespecialiseerd in toekomstbestendige innovaties die de wereld beter maken. Dat is dan ook mijn bijdrage.” Katheleen Poels, tot slot, hanteert de invalshoek van de adviseur die bij veel verschillende opdrachtgevers binnen kan kijken. “HaskoningDHV is actief in innovatie en productontwikkeling. Die ervaring neem ik mee, samen met mijn kennis van de waterveiligheid, waterketen en het watersysteem.”

Portretfoto van jurylid Waterinnovatieprijs Cees Buisman
Cees Buisman

Waar letten jullie op bij de beoordeling van de inzendingen?

“Het moet concreet, vernieuwend en breed toepasbaar zijn”, vindt Katja Portegies. “En het moet de aandacht trekken.” Cees Buisman let op de nieuwheid van het idee en hoe waardevol het is. “Brengt het ons naar een wereld waarin we willen leven?”

Wat zijn de meest urgente uitdagingen in de watersector op dit moment? En hoe kunnen innovatieve oplossingen bijdragen aan het aanpakken van deze uitdagingen?

Katja Portegies: “We hebben te maken met steeds langere perioden van droogte of juist wateroverschotten. Zulke problemen vragen veel van ons aanpassingsvermogen. Innovatieve oplossingen die onze wendbaarheid vergroten zijn dan ook hard nodig.” Lidwin van Velden vult aan: “De veranderingen in het klimaat en de natuur maken het werk van de waterschappen uitdagender. Het vergt steeds meer inzet om ons land te beschermen tegen droogte en wateroverschotten, en om de waterkwaliteit te bewaken.”

Portretfoto van jurylid Waterinnovatieprijs Katja Portegies
Katja Portegies

Cees Buisman ziet de watersector en water in het algemeen als belangrijke dragers van duurzaamheid. “Als het water niet in orde is, dan komt de duurzaamheid ook in het gedrang. Om een duurzame wereld te bereiken, moet er zoveel mogelijk hernieuwbaar of circulair zijn. In ieder geval moet alles wat we doen zonder gif zijn.”

Waarom is het voor de watersector belangrijk om innovatie te stimuleren en te belonen?

“De watersector kampt met steeds veranderende uitdagingen”, zegt Merle de Kreuk. “Een beloning kan enthousiasmeren om door te gaan met innoveren en te focussen op wat belangrijk is.” Cees Buisman voegt toe: “Een prijs helpt focussen op waar het echt om gaat, en kan daarmee anderen inspireren om zich daar ook voor in te zetten.” Katheleen Poels sluit af: “De Waterinnovatieprijs biedt belangrijke innovaties een podium. Die positieve aandacht stimuleert en enthousiasmeert anderen om ook aan de slag te gaan met innovaties of ze meer toe te passen.”

Portretfoto van jurylid Waterinnovatieprijs Katheleen Poels
Katheleen Poels

> Lees meer over de Waterinnovatieprijs

> Lees ook het interview met juryvoorzitter Annemieke Nijhof

Juryvoorzitter Waterinnovatieprijs: “Innovatie is noodzakelijk om uitdagingen watersector aan te gaan”

24 november 2023

Komende maand worden de genomineerden van de Waterinnovatieprijs 2023/'24 bekendgemaakt. Een deskundige jury beoordeelt momenteel de 60 inzendingen. Juryvoorzitter Annemieke Nijhof (algemeen directeur van Deltares) vertelt over het belang van innovatie voor de watersector en waarom ze dit jaar opnieuw in de jury stapt.

Portret foto van Annemieke Nijhoff. Jury voorzitter Waterinnovatieprijs 2023/24

Wat maakt innovatie zo belangrijk voor de watersector?

Nijhof: “Ik zie daarin een drievoudig belang. Ten eerste staan we voor nieuwe waterbeheeruitdagingen om onze reputatie als best beschermde delta en beste drinkwaterleverancier overeind te houden: de klimaatverandering, de veranderende samenleving en de hoge verwachtingen ten aanzien van de dienstbaarheid van de sector. Met zulke uitdagingen is innovatie een must. We kunnen niet op dezelfde manier doorgaan.”

“Ten tweede heeft de publieke sector niet per definitie de neiging tot innoveren: er is geen concurrentie die vernieuwing noodzakelijk maakt. Innoveren helpt om scherp te blijven en optimaal gebruik te maken van nieuwe kennis, technologieën, denkbeelden en paradigma’s. Ten slotte kan de watersector als grote opdrachtgever de markt stimuleren en helpen innoveren.”

Waarom is het belangrijk voor de watersector om innovatie te stimuleren en te belonen?

“Wat nodig is, is het erkennen en belonen van innovatie. Daarvoor is een innovatieprijs een belangrijk middel. Hiermee zetten we organisaties in het zonnetje die het aandurven om te experimenteren. Zo creëren we positieve aandacht voor vernieuwing.”

Hoe helpen uw achtergrond en ervaring in de watersector bij het beoordelen van inzendingen?

“Ik breng een veelzijdige achtergrond mee, met ervaring in het ingenieursbedrijfsleven, bij de overheid en bij een kennisinstelling. En mijn betrokkenheid bij leefomgevingsbeleid heeft mijn inzicht in innovatie verdiept. Ik merk dat inventieve geesten met goede ideeën helaas nog te vaak worden tegengehouden door praktische obstakels. Om ruimte in het beleid te creëren, is het noodzakelijk een dialoog te organiseren tussen marktpartijen, beleid en kennisorganisaties zoals KWR, Deltares en WENR (Wageningen Environmental Research). Uit ervaring ken ik het belang van samenwerking tussen slimme koppen, technologie, beleid, normen en risicoverdeling. Daarom is het voor een succesvolle innovatie cruciaal om de urgentie te initiëren, risico’s te bespreken en de samenleving te betrekken.”

Zijn dat ook de aspecten waar u op let bij het beoordelen van de inzendingen?

“We toetsen iedere inzending op vooraf vastgestelde criteria. Aan de hand daarvan gaan we met elkaar in gesprek; het resultaat is een optelsom van de scores en individuele meningen. Ik let op een aantal dingen bij het boordelen, zoals de vraag: is het inventief? We kijken ook altijd naar de impact op de sector en hoe het de samenleving vooruit kan helpen. Een klein idee heeft soms een geweldige impact. En het moet natuurlijk uitvoerbaar zijn. We kijken dus ook naar het realiteitsgehalte.”

Wat zijn de meest urgente uitdagingen in de watersector op dit moment?

“De watersector staat voor aanzienlijke uitdagingen, vooral op het gebied van klimaatverandering. De leefbaarheid van ons land is afhankelijk van een goed functionerend systeem. Daarom beheren we het water zo nauwkeurig als een Zwitsers zakhorloge. De toenemende onzekerheid, met variaties in droogte en zware buien, vormt een groeiende uitdaging. Dat vraagt van ons om kritisch na te denken over hoe we de belofte van veilig wonen en voldoende water voor de gebruiksfuncties kunnen nakomen. De technische vraagstukken, risico’s en financierbaarheid zijn daarin cruciaal. En als sector is bewustzijn nodig van de toenemende impact op de ruimtelijke ordening. Daarnaast denk ik dat we met een aanvalsplan moeten komen om de waterkwaliteit te optimaliseren.”

Hoe kan innovatie hieraan bijdragen?

“Door innovatie reflecteren we op bestaande werkwijzen en denken we proactief na over veranderingen in waterbeheer. Zeker op het gebied van waterkwaliteit zie ik veel ruimte voor technologische vernieuwing en preventie, bijvoorbeeld rond nieuwe verontreinigende stoffen. Ik denk dat ons nog veel te doen staat op het raakvlak van waterkwaliteit en waterbeheer.”

Naast Nijhof bestaat de jury uit Merle de Kreuk (hoogleraar waterkwaliteit aan de TU Delft), Katja Portegies (directeur Veiligheid en Water bij Rijkswaterstaat), Lidwin van Velden (CEO bij de Nederlandse Waterschapsbank), Cees Buisman (wetenschappelijk directeur bij Wetsus) en Katheleen Poels (hoofd adviesgroep watermanagement bij Royal HaskoningDHV). Binnenkort stellen zij zich uitgebreid voor.

> Lees meer over de waterinnovatieprijs

60 innovaties aangemeld voor Waterinnovatieprijs

17 november 2023

Tot en met zondag 12 november konden waterschappers, bedrijven, start-ups, kennis- en onderwijsinstellingen, non-profitorganisaties en vernieuwers van jong tot oud hun innovaties indienen voor de Waterinnovatieprijs 2023/’24. Dit is de prijs voor innovaties die toepasbaar zijn binnen de taken en verantwoordelijkheden van de waterschappen. In totaal werden er 60 innovaties ingestuurd, verdeeld over 4 categorieën.

Aankondiging waterinnovatieprijs2023/24

Iedere 2 jaar reiken de Unie van Waterschappen, het Waterschapshuis, de Nederlandse Waterschapsbank en STOWA (Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer) de Waterinnovatieprijs uit. De inzendingen zijn verdeeld over 4 categorieën: briljantjes, gezonde leefomgeving, water en bodem sturend, en dijken van de toekomst. Een deskundige jury reikt per categorie een juryprijs uit en alle genomineerden maken kans op de publieksprijs.

> Bekijk alle inzendingen per categorie

Juryprijs

Een pre-jury bepaalt momenteel de definitieve categorie-indeling. Samen met de hoofdjury nomineren ze vervolgens per categorie de beste 3 inzendingen. In de week van 18 december maken ze de 12 genomineerden bekend.

Juryleden stellen zich voor

De  jury bestaat uit Annemieke Nijhof (algemeen directeur Deltares), Merle de Kreuk (hoogleraar waterkwaliteit aan de TU Delft), Katja Portegies (directeur Veiligheid en Water bij Rijkswaterstaat), Lidwin van Velden (CEO bij de Nederlandse Waterschapsbank), Cees Buisman (wetenschappelijk directeur bij Wetsus) en Katheleen Poels (hoofd adviesgroep watermanagement bij Royal HaskoningDHV). Binnenkort stellen zij zich uitgebreid voor.

Publieksprijs

De in totaal 12 genomineerden maken kans op de publieksprijs. Stemmen kan vanaf 22 december via waterinnovatieprijs.nl.

Uitreiking op Waterinnovatiefestival

De Waterinnovatieprijs wordt 1 februari 2024 uitgereikt tijdens het Waterinnovatiefestival in de Werkspoorkathedraal in Utrecht. Alle genomineerden krijgen dan de kans hun innovatie presenteren. Daarnaast vertellen diverse sprekers over het belang van innovatie voor slim, efficiënt en duurzaam waterbeheer.

> Lees meer over de Waterinnovatieprijs


Waterinnovatieprijs 2023-2024 open voor inzendingen

26 juni 2023

Wie wint de Waterinnovatieprijs 2023-2024? Tot en met 5 november 2023 kunnen waterschappers, bedrijven, startups, kennis- en onderwijsinstellingen, non-profitorganisaties en andere innovatoren van jong en oud hun innovaties binnen vier categorieën indienen.

Aankondiging waterinnovatieprijs2023/24

Nieuw: briljante oplossingen van klein formaat

Dagelijks bedenken waterschappers allerlei slimme, technische of praktische oplossingen om het werk voor schoon, voldoende en veilig water nog efficiënter te doen. Als vanzelfsprekend worden deze uitvindingen toegepast in de praktijk, maar eigenlijk verdienen ze veel meer aandacht. Veel medewerkers bestempelen hun eigen ideeën niet snel als innovaties, want ‘oplossingen bedenken hoort toch gewoon bij het werk?’ Daarbij vergeten ze dat andere waterschappen ook kunnen leren en profiteren van hun waardevolle ideeën. Daarom is er dit jaar een nieuwe categorie toegevoegd aan de Waterinnovatieprijs: Lokale briljantjes.

Ken jij zo’n kleine, maar succesvolle uitvinding van een collega waarvan andere waterschappen ook kunnen profiteren? Of heb je zelf een oplossing bedacht om waterschapswerk of een ondersteunende dienst beter, goedkoper of sneller uit te voeren? Meld ze aan voor de waterinnovatieprijs!

Grotere, ingenieuze ideeën

Ook zijn we op zoek naar nieuwe oplossingen voor onze taken en wateropgaven voor goed waterbeheer. Binnen de categorieën Gezonde leefomgeving, De ‘dijken’ van de toekomst en Water en bodem sturend gaan we die verzamelen. Kijk op waterinnovatieprijs.nl voor een uitgebreide uitleg over de categorieën en hoe je kunt meedoen.

Inzenden via Winnovatie.nl

Via Winnovatie.nl worden de inzendingen voor de Waterinnovatieprijs verzameld. Dit online platform biedt waterschappen en drinkwaterbedrijven de mogelijkheid om hun innovaties en pilots te delen, waardoor ze op de hoogte blijven van elkaars werk en van elkaar kunnen leren. Hierdoor is Winnovatie.nl een geschikt platform om de innovatieve inzendingen voor de Waterinnovatieprijs in de schijnwerpers te zetten. Winnovatie.nl is tot stand gekomen door een samenwerking tussen het Waterschapshuis, de Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA) en de Unie van Waterschappen.

Waarom een innovatieprijs?

Door continu te innoveren worden de taken en opgaven voor voldoende, schoon en veilig water nog slimmer, beter en goedkoper opgelost. Op Winnovatie.nl, met de Waterinnovatieprijs en het Waterinnovatiefestival wisselen de 21 waterschappen innovaties, kennis en ervaringen uit. Met elkaar en met en de bedrijven waarmee ze samenwerken. Zo leren ze van elkaar!

De inschrijving voor de waterinnovatieprijs 2023-2024 is vanaf 26 juni geopend. De prijs wordt tweejaarlijks uitgereikt.

> Meer informatie Waterinnovatieprijs

> Inzenden innovaties