Categorie: Bestuurszaken

Unie maakt kennis met minister Hanke Bruins Slot (BZK)

18 februari 2022

Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen, heeft kennisgemaakt met de nieuwe minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Hanke Bruins Slot. Tijdens het gesprek vroeg Van der Sande aandacht voor een aantal onderwerpen die voor de waterschappen belangrijk zijn.



Zo benoemde Van der Sande onder meer de Agenda één overheid. BZK, de provincies (IPO), gemeentes (VNG) en de Unie hebben de ambities voor interbestuurlijk samenwerken vastgelegd in het werkdocument ‘Agenda één overheid’. Doel hiervan is om de uitvoeringskracht van het binnenlands bestuur te versterken.

Rechtspositie politieke ambtsdragers

Van der Sande vroeg ook aandacht voor de versterking van de lokale democratie en met name voor het Adviescollege rechtspositie politieke ambtsdragers. Dit college wordt binnenkort benoemd en gaat onder meer aan de slag met het vraagstuk van de hoogte van de vergoeding voor Statenleden en Algemeen Bestuursleden van waterschappen.

Overige onderwerpen

Andere onderwerpen die namens de waterschappen aan de orde kwamen, waren het wetsvoorstel Versterking decentrale rekenkamers en het Belastingstelsel waterschappen.

Kennismakingsgesprekken

Nu het nieuwe kabinet aan de slag is, wil de Unie van Waterschappen graag kennismaken met nieuwe ministers en staatssecretarissen die een deel van het brede werkterrein van de waterschappen in hun portefeuille hebben. Maar liefst 10 bewindspersonen hebben raakvlakken met het werk van de waterschappen. Eerder maakten de waterschappen al kennis met minister Christianne van der Wal, minister voor Natuur en Stikstof, minister Rob Jetten voor Klimaat en Energie en minister Hugo de Jonge van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening.

Deskundigenbijeenkomst Eerste Kamer over geborgde zetels

13 september 2022

Op 13 september vond in de Eerste Kamer een deskundigenbijeenkomst plaats over het wetsvoorstel geborgde zetels. Tijdens zo’n bijeenkomst kunnen Kamerleden vragen stellen aan en van gedachten wisselen met experts.



De bijeenkomst is onderdeel van de behandeling van het wetsvoorstel Geborgde zetels in de Eerste Kamer en loopt parallel aan de schriftelijke behandeling.

Gewijzigd voorstel sluit aan bij advies

Jan Boelhouwer, oud-voorzitter Adviescommissie geborgde zetels, vertelde dat de commissie destijds adviseerde om de geborgde zetels af te schaffen. Het gewijzigde wetsvoorstel sluit aan bij dat advies. De commissie vond immers dat als besloten zou worden de geborgde zetels toch te handhaven, dit alleen zou moeten gelden voor de groepen ongebouwd en natuurterreinen. De commissie had ook nog een ander advies: laat de waterschapsbesturen bestaan uit een vast aantal van 30 zetels. Dit advies hebben de initiatiefnemers niet verwerkt in hun wetsvoorstel.

‘Slecht politiek compromis’

Een wettelijk wangedrocht. Zo noemde Douwe Jan Elzinga, emeritus hoogleraar Staatsrecht van de Rijksuniversiteit Groningen, het gewijzigde wetsvoorstel. Het voorstel draagt alle kenmerken van een slecht politiek compromis met als gevolg een niet-consistent waterschapsbestel, zo vond hij. Hij adviseerde de Eerste Kamer daarom het huidige voorstel aan te houden of te verwerpen.

Internationaal perspectief

Hans Vollaard, hoofddocent politicologie van de Universiteit Utrecht, bracht het internationale perspectief in. Hoe zit het met gereserveerde zetels bij vertegenwoordigende lichamen elders in de wereld? Vaak is dat om een bepaalde minderheid van vertegenwoordiging daarin te verzekeren. Vanuit het doel van minderheidsbescherming zouden alleen voor natuurterreinbeheerders gereserveerde zetels verdedigbaar zijn. Volgens Vollaard kunnen bedrijven qua aantallen op eigen kracht gekozen worden in waterschapsbesturen. Ook agrariërs hebben laten zien dat ze buiten de geborgde zetels om in het algemeen bestuur gekozen kunnen worden.

Bedrijfsleven

Annet van der Hoek, dagelijks bestuurder van Wetterskip Fryslân, stelde een uitspraak van de Adviescommissie geborgde zetels ter discussie. De commissie zei dat het bedrijfsleven een ‘nauwelijks relevante grondpositie bij waterprojecten’ heeft. Maar bedrijventerreinen zijn ook gebaat bij een juist waterpeil of goede afwatering bij regenval. Verder vond ze dat het niet klopt dat het waterschap geen invloed zou hebben op de lasten die bedrijven moeten betalen voor de zuiveringsheffing. Dit is wel degelijk het geval. In de praktijk hanteren waterschappen heel verschillende tarieven.

Geen uitstel

Hans Middendorp, Adviseur Waterveiligheid, sprak namens de Algemene Waterschapspartij maar tijdens de bijeenkomst ook namens Water Natuurlijk. Hij zei te kunnen leven met het gewijzigde wetsvoorstel. Hij drong aan op niet verder uitstel. Terugsturen van het wetsvoorstel betekent weer 4 jaar discussie. Bovendien duurt de ondemocratische kant van het waterschap dan ook weer 4 jaar.

Huishoudens

Van de Vereniging Eigen Huis was Karsten Klein aanwezig. Hij bracht naar voren dat huishoudens zo’n 80 procent van de totale watersysteemheffing betalen, maar geen geborgde zetels hebben. Vereniging Eigen Huis is daarom voorstander van afschaffing van de geborgde zetels. Inwoners hebben grote belangen, bijvoorbeeld door funderingsschade door de droogte. Maar ze hebben geen inspraak.

Vragen en opmerkingen

Na de bijdragen van de deskundigen konden de senatoren vragen stellen en opmerkingen maken. Zo vroeg Ilse Bezaan (PVV) hoe het zit met de bijdrage van bedrijven als de bedrijven geen geborgde zetels meer hebben. Diederik van Dijk (SGP) en Joop Atsma (CDA) willen dat de Raad van State over het gewijzigde wetsvoorstel voorlichting geeft. En Henk Pijlman (D66) vond het al een grote stap als de geborgden straks niet meer in het Dagelijks Bestuur zitten.

Raad van State

Later op de dag besloot de Eerste Kamer een voorlichting te vragen aan de Raad van State over het gewijzigde voorstel. Ook komt er een tweede schriftelijke ronde op 4 oktober. Hierin kunnen de senatoren vragen stellen aan de indieners en aan de regering. De plenaire behandeling van de Eerste Kamer staat voorlopig gepland op 8 november.

> Meer informatie op de website van de Eerste Kamer

Unie dringt aan op snelle start Adviescollege rechtspositie politieke ambtsdragers

15 februari 2022

Op 23 februari vindt in de Tweede Kamer het commissiedebat Bestuurlijke organisatie en Democratie plaats. De waterschappen en de provincies hebben aandacht gevraagd voor het Adviescollege rechtspositie politieke ambtsdragers.



Volgend jaar vinden er weer Staten- en waterschapsverkiezingen plaats. Met het oog op de werving van kandidaten is het belangrijk dat het Adviescollege vóór komende zomer een advies uitbrengt over de vergoeding voor leden van de Staten en de Algemeen Besturen (AB). Zo kunnen er gerichter kandidaten worden geworven.

Duidelijkheid over vergoedingen

Daarom vragen de waterschappen en de provincies de Kamerleden om de minister op te roepen dat het Adviescollege snel start. Dan is er nog voor de zomer duidelijkheid over de vergoedingen voor leden van de Staten en de Algemene Besturen.

> Lees de hele inbreng

Kamer bespreekt amendement financiering lokale partijen

14 februari 2022

Op 15 februari behandelt de Tweede Kamer de Wet financiering politieke partijen (Wfpp). De Unie van Waterschappen vindt dat lokale partijen net als landelijke partijen overheidssubsidie moeten krijgen. De SP heeft hierover een amendement ingediend.



Partijen moeten mee kunnen doen aan verkiezingen zonder dat ze afhankelijk zijn van bedrijven of particulieren die met giften politieke invloed en macht kopen, zo vindt de SP. De Unie van Waterschappen vindt dat subsidie zorgt voor versterking van lokale partijen. Bij de meest recente waterschapsverkiezingen behaalden lokale partijen 41 procent van de stemmen. Ze spelen dus een belangrijke rol.

Gelijker speelveld

Als dit amendement wordt aangenomen, betekent dat ook partijen die meedoen aan verkiezingen voor provinciale staten, de gemeenteraad en de waterschappen onder de Wfpp vallen. Dat maakt subsidie voor lokale partijen mogelijk en dat geeft weer een gelijker speelveld. De Unie is daar voorstander van.

> Lees het amendement van de SP

Waterschappen krijgen meer mogelijkheden voor toepassing Wet Bibob

7 juli 2022

Op 5 juli heeft de Eerste Kamer ingestemd met het Wetsvoorstel aanpassing van de Wet Bibob (bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur). Waterschappen krijgen hiermee meer mogelijkheden om de Wet Bibob toe te passen. De wetsaanpassing treedt volgens planning op 1 oktober 2022 in werking.

Woningen aan het water

De belangrijkste wijziging is dat het voor waterschapsbesturen mogelijk wordt om de Wet Bibob ook toe te passen bij het verlenen van omgevingsvergunningen op grond van de waterschapsverordening.

Vuist maken tegen criminaliteit

Dit is nodig om samen met andere overheden een vuist te kunnen maken tegen ondermijnende criminaliteit. Gemeenten konden vergunningsaanvragen al weigeren vanwege een ernstig gevaar op grond van de Wet Bibob. Voor waterschappen was dat bij omgevingsvergunningen niet mogelijk. Op grond van inhoudelijke, waterhuishoudkundige criteria heeft het waterschap over het algemeen namelijk geen mogelijkheid om de aanvraag te weigeren.

Overheidsbreed

Met deze wetswijziging wordt het voor waterschapsbesturen mogelijk om de Wet Bibob ook toe te passen bij het verlenen van omgevingsvergunningen op grond van de waterschapsverordening. Zo wordt voorkomen dat kwaadwillende personen voet aan de grond krijgen door bij verschillende overheden aan te kloppen totdat ze een overheid hebben gevonden die de Wet Bibob niet toepast.

> Meer informatie over de wetswijziging

Deskundigenbijeenkomst Eerste Kamer over geborgde zetels

6 juli 2022

De Eerste Kamer houdt op 13 september een deskundigenbijeenkomst over het wetsvoorstel geborgde zetels. Dit gebeurt naast de schriftelijke behandeling, die op 21 juni startte met de inbreng van de Eerste Kamerleden op het wetsvoorstel.



Tijdens een deskundigenbijeenkomst kunnen Eerste Kamerleden vragen stellen en van gedachten wisselen met experts rondom een wetsvoorstel. De ChristenUnie wil graag 1 á 2 rechtsgeleerden uitnodigen voor de bijeenkomst. Andere fracties leveren deze week nog namen aan van mogelijke deskundigen.

Vragen bij onderbouwing

In de inbreng van de senatoren werden veel vragen gesteld over de onderbouwing van het alleen schrappen van bedrijfsgebouwde zetels. De VVD gaf aan waarom de gebruikte onderbouwing van de initiatiefnemers niet klopt: waterschapsbesturen hebben wel degelijk zeggenschap over de hoogte van de waterschapslasten voor bedrijven. De PVV lijkt tegen het schrappen van zetels voor bedrijven te zijn. Ook stelden de senatoren vragen over het tijdpad dat de indieners voor ogen hebben.

Duidelijkheid voor waterschapsverkiezingen

D66 en de PvdA gaven aan een deskundigenbijeenkomst niet nodig te vinden. De PvdA wees daarnaast op de planning van het wetsvoorstel met het oog op de waterschapsverkiezingen. In maart 2023 zijn de volgende waterschapsverkiezingen. De Unie van Waterschappen heeft aan de Eerste Kamer laten weten een halfjaar voor de waterschapsverkiezingen duidelijkheid te willen hebben over het wetsvoorstel.

Unie maakt kennis met nieuwe minister en met waterwoordvoerder

19 januari 2022

Nu het nieuwe kabinet is beëdigd, wil de Unie van Waterschappen graag kennismaken met nieuwe ministers en staatssecretarissen die een deel van het brede werkterrein van de waterschappen in hun portefeuille hebben. Maar liefst 10 bewindspersonen hebben raakvlakken met het werk van de waterschappen.



Christianne van der Wal (minister voor Natuur en Stikstof)

Rogier van der Sande en Dirk-Siert Schoonman maakten op 17 januari kennis met minister Van der Wal (Natuur en Stikstof). Zij bespraken de rol van de waterschappen in de integrale aanpak van het stikstofdossier. De waterschappen juichen toe dat het nieuwe kabinet de stikstofopgave wil koppelen aan het verbeteren van de waterkwaliteit. Zo vinden ze dat elke euro voor stikstofreductie er ook één van waterkwaliteit moet zijn.

Fahid Minhas (nieuwe waterwoordvoerder VVD)

Enkele Kamerleden werden minister of staatssecretaris en dat betekent dat er nieuwe Kamerleden in de Kamer komen. Soms wisselen de portefeuilles binnen de Kamerfractie dan ook. Bij de VVD was zo’n wissel: Fahid Minhas (foto) nam de waterportefeuille over van Rudmer Heerema. Rogier van der Sande maakte op 18 januari kennis met Minhas. De nieuwe waterwoordvoerder toonde zich geïnteresseerd in water in relatie tot ruimtelijke ordening. Er wordt binnenkort een werkbezoek voor hem georganiseerd.

Vanaf 1 juli besluitvorming weer alleen bij fysieke vergaderingen

30 juni 2022

De afgelopen 2 jaar was de Tijdelijke wet digitale beraadslaging en besluitvorming van kracht. Dankzij die wet konden Provinciale Staten, gemeenteraden en algemene besturen van waterschappen ook in coronatijd digitaal vergaderen en besluiten nemen. Deze tijdelijke wet geldt tot 1 juli.



In tegenstelling tot vorige keren zal de tijdelijke wet dit keer niet verlengd worden. Dat betekent dat besturen, waaronder algemene besturen van waterschappen, nog wel digitaal mogen vergaderen, maar dat besluiten in een fysieke vergadering moeten worden genomen.

Geen noodzaak voor verlenging

De Eerste Kamer heeft bij de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties aangegeven dat er gezien de huidige situatie met betrekking tot corona geen noodzaak meer is om de tijdelijke wet te verlengen. Daarnaast vindt de Eerste Kamer dat een permanente regeling om een geheel nieuwe afweging vraagt van de medewetgevers, waaronder de Eerste Kamer. Hierop kan volgens de Eerste Kamer onmogelijk worden vooruitgelopen door de Tijdelijke wet bij herhaling te verlengen.

VNG, IPO en Unie van Waterschappen hadden bij de minister en de Eerste Kamer aangedrongen op verlenging van de tijdelijke wet totdat de permanente wet in werking treedt. Dit ook vanwege de onzekere situatie rondom corona dit najaar en deze winter.

Cursus Actief voor het waterschap

7 januari 2022

Over iets meer dan een jaar vinden weer waterschapsverkiezingen plaats. Hoe maak je als waterschap mensen enthousiast voor het werk van de waterschappen? Daarvoor ontwikkelde ProDemos in samenwerking met de Unie van Waterschappen en de waterschappen Rivierenland en Hollandse Delta een cursus.



Deze cursus ‘Actief voor het waterschap’ biedt deelnemers de gelegenheid om een kijkje te nemen achter de schermen van het waterschap. In aanloop naar de waterschapsverkiezingen op 15 maart 2023 heeft de cursus tot doel om meer mensen enthousiast te maken om actief te worden in het waterschap.

Voor wie?

Waterschappen zorgen voor voldoende en schoon water. En voor bescherming tegen te veel water. Maar hoe doen ze dat precies? De cursus Actief voor het waterschap is bedoeld voor iedereen die hier meer over wil weten en die misschien wel actief wil worden voor het waterschap. Bijvoorbeeld als lid van het algemeen bestuur.

Programma

De cursus bestaat uit 5 bijeenkomsten. Tijdens de vijfde bijeenkomst wonen de deelnemers een vergadering bij van het algemeen bestuur van het waterschap. Deelnemers van de cursus vergroten hun theoretische kennis over het waterschap en leren hoe besluitvorming plaatsvindt. Ook is er aandacht voor het verbeteren van vaardigheden, zoals effectief vergaderen.

Theorie en praktijk

De cursus wisselt theorie af met praktische opdrachten. Gastdocenten geven presentaties en deelnemers ontmoeten mensen die nu actief zijn in de waterschappen, zoals de dijkgraaf en leden van het dagelijks en algemeen bestuur.

Organisatiehandleiding

Waterschappen die de cursus willen organiseren vinden alle informatie in de organisatiehandleiding van de cursus.

> Meer informatie op de website van ProDemos

Kamer neemt belangrijke moties voor watersector aan

30 november 2021

Het kabinet moet aan de slag met een onafhankelijke analyse naar besparingen, kosten en baten van een dubbele doelstelling voor ruimtelijke kwaliteit en waterveiligheid. Ook moet er een ethisch kader komen voor het gebruik van data uit rioolwaterzuiveringen.

Binnenhof gezien vanaf de Hofvijver

Dat zijn 2 uitkomsten van de stemmingen op 30 november in de Tweede Kamer. Er werd gestemd over de moties die Kamerleden hebben ingediend na het Wetgevingsoverleg water op 22 november.

Waterveiligheid en ruimtelijke kwaliteit

D66 diende de motie in over de dubbele doelstelling: een koppeling van waterveiligheid aan ruimtelijke kwaliteit. Denk bijvoorbeeld aan het ontwikkelen van nieuwe natuur bij een dijkversterking. Volgens Kamerlid Tjeerd de Groot kan die koppeling zorgen voor meer biodiversiteit en minder onderhoud. Deze motie werd aangenomen.

Ethisch kader rioolwatermetingen

Ook de motie van ChristenUnie en CDA over een ethisch kader voor rioolwatermetingen werd aangenomen. De partijen zien het rioolwater als grote bron van informatie over onder meer corona en medicijngebruik. Ze willen echter wel een ethisch kader voor het gebruik van de metingen.

Verbeteren waterkwaliteit

Een andere motie van ChristenUnie en CDA ging over het gebruik van data uit de rioolwaterzuiveringen voor het verbeteren van de waterkwaliteit door het nemen van gerichte maatregelen. Ook deze motie werd aangenomen.

Klimaatadaptatie

Verder moet het kabinet meer inzetten op klimaatadaptatie in gebieden met een hoog risico op wateroverlast. Dat volgt uit een aangenomen motie van PvdA en GroenLinks.

Veenweidegebieden

GroenLinks haalde een meerderheid voor een inventarisatie over hoe we tussen 2030 en 2040 meer CO2 in veenweidegebieden kunnen vasthouden. De verhoging van de waterstanden in het veenweidegebied kan een grote bijdrage leveren aan het tegengaan van de opwarming van de aarde, zo stelt de partij.

Ontpoldering

De motie van de SGP en de BBB om eventuele ontpoldering van landbouwgronden in het Westerscheldegebied te voorkomen, haalde geen Kamermeerderheid.